۱ عيسی مسيحيݩ غۉلې و رسۉللېغا چاغېرېلېپ، خۉدایېݩ خوْش خبرېنې تبليغ اتمأنه سایلانان من پاولۉسدان دوْغایې سلام! ۲خۉدای مقدس یازغېلاردا اؤز پیغمبرلري آرقالې بۉ خوْش خبرې وعده بردي. ۳بۉ خوْش خبر خۉدایېݩ اوْغلې عيسی مسيح حقدادېر. اوْل انسان بدني بوْیۉنچا داۉدېݩ نسلينننتي. ۴خۉدای اربابېمېز عيسی مسيحي اؤلۆمنن ديرالديپ، اوْنې مقدس رۉح آرقالې اوْنېݩ خۉدایېݩ قدرتلې اوْغلېلېغې تصدیقلاندې. ۵خۉدای ماݩا عيسی مسيح آرقالې مرحمت بريپ، رسۉللېغا سایلادې. اوْل مۉنې همه ملتلريݩ خۉدایا ايمان گتيريپ، اوْݩا تابېن بوْلماغې، عيسی مسيحيݩ آدېنېݩ شهرتلانمگي اۆچين اتدي. ۶سيز هم عيسی مسيحيݩ اُمتې بوْلمانا چاغېرېلان شوْل ملتلريݩ آراسېنداسېݩېز. ۷من شۉ خطېمې سيزه، رۉم شهردأکي دوْغانلارېما یازیوْرېن. خۉدای سيزيݩ همأݩيزي یاغشې گؤريپ، سيزي اؤزينيݩ مردمي بوْلمانا چاغېردې. غوْی، آتامېز خۉدایېݩ و اربابېمېز عيسی مسيحيݩ مرحمتي و پاراخاتلېغې سيزه یار بوْلسېن!
۸ايلکي بيلان، عيسی مسيح آرقالې همأݩيز اۆچين خۉدایېما شکرلر ادیوْرېن، سببي ايمانېݩېز باراداقې خبر تۉتۉش دنیا یایرادې. ۹من سيزيݩ اۆچين گيجه-گۆنديز ديلاگ ادیوْرېن. مۉݩا خۉدایېݩ خۉد اؤزي شاهددېر. اوْنېݩ اوْغلې باراداقې خوْش خبرې یایرادېپ، خۉدایا جان-تننن خدمت ادیوْرېن. ۱۰خۉدایېݩ ايسلاگينه وره سيزيݩ یانېݩېزا تيزرأک بارېپ بيلار یانې، اوْننان بير یوْل آچماغېنې هميشه سوْرایوْرېن. ۱۱سيزي کأن گؤراسيم گلیوْر، ايمانېݩېزې برکيتجک رۉحې تحفالارې سيزيݩ بيلان پایلاشاسېم گلیوْر. ۱۲یعنی من ايمانېمېز آرقالې بيري-بيريميزي رۉحلاندېرماغېمېزې ايسلایوْرېن. ۱۳ای، دوْغانلار، شۉنې بيلمگيݩيزي ايسلایوْرېن: من بۆیلاکي ملتلريݩ آراسېندا بوْلېشې یانې، سيزيݩ هم آراݩېزداقې خدمتېمېݩ حاصلېنې گؤراسيم گلدي. شوْݩا وره-هم، یانېݩېزا بارجاق بوْلېپ، کؤپ ساپار سېنانېشتېم. اما شۉ وقتا چنلي یانېݩېزا بارېپ بيلماديم. ۱۴من یۉنانيلار یا-هم یۉناني دأللر، عقللېلار یا-هم عقلسېزلار، غارامان، همالره خوْش خبرې تبليغ اتمأنه وظيفأم باردېر. ۱۵شوْنېݩ اۆچين-هم، سيزه، رۉم شهردأکيلره هم خوْش خبرې تبليغ اتمگي کۆیسایوْرېن.
۱۶من بۉ خوْش خبرې تبليغ اتمکدن اۉیالمیوْرېن، سببي اوْل خۉدایېݩ گۆیجيدير. خۉدای بۉ خوْش خبر آرقالې هر بير ايمان گتيراني: ايلکي بيلان یهۉدي مردمي، سوْݩ یهۉدي دأللري خلاص ادیوْر. ۱۷خوْش خبر خۉدایېݩ انسانلارې آقلایوْنلېغېنې عیان ادیوْر. اوْل ايمان گتيریوْنلارې، هاوا، فقط ايمان گتيریوْنلارې آقلایوْر. چۆنکي مقدس یازغېلاردا: ”دوْغرې انسان ايمان بيلان یاشار“ ديیيپ یازېلاندېر. ۱۸یامانلېقلارې بيلان حقيقتې هر رقم انسانلارېݩ خۉدایسېزلېغېنا و یامانلېغېنا ضد خۉدای اؤز قهر-غضبېنې آسماننان عیان ادیوْر. ۱۹بۉ انسانلارا خۉدای حقدا بيليپ بوْلیوْن ذاتلار عیاندېر، سببي خۉدایېݩ اؤزي بۉلارې اوْلارا عیان اتدي. ۲۰خۉدایېݩ گؤزه گؤرينمیوْن خاصیتلري: اوْزالدان هميشاليک قدرتې و حق خۉدایلېغې دنیا یارادېلالې بأري اوْنېݩ یارادان ذاتلارېننان عیان گؤرينیوْندېر. شوْݩا وره-هم، انسانلارېݩ: ”خۉدای حقدا بيلمیوْرېس“ ديیمأنه هيچ حقې یوْقدېر. ۲۱اوْلار خۉدای حقدا بيلسالر-هم، اوْنې خۉدای حکمينده شهرتلانديرماديلر، اوْݩا شکر اتماديلر. ترسينه، فکرلرينده پۉچ بوْلدېلار. نادان یۆراکلريني غاراݩقېلېق غاپلادې. ۲۲اوْلار اؤزلريني عقللې حساب اديپ، احمق بوْلدېلار. ۲۳خۉدایا سجده اتمأن، فانې انسانېݩ، غۉشلارېݩ و خزندالارېݩ کشبيندأکي بتلارا سجده اتديلر. ۲۴شوْنېݩ اۆچين خۉدای اوْلارې یۆراکلرينيݩ گنالې هوِسلرينيݩ ادان ايشلرينه تابشېردې. شۉ سببدن اوْلار بيري-بيرينيݩ بدنلريني حیاسېز ايشلري بيلان شرمنده اتديلر. ۲۵اوْلار خۉدای باراداقې حقيقتې یالانا اؤوۆرديلر. یارادانا دأل-هم، یارادېلان ذاتلارا سجده و خدمت اتديلر. اما هميشاليک شهرته فقط یارادان مناسبدېر. آمین! ۲۶شوْنېݩ اۆچين، خۉدای اوْلارې اؤزلرينيݩ شرمنداليک هوِسلرينه تابشېردې. حتّیٰ عیاللار هم طبیعي جنس غاتناشېغېنې رد اديپ، اوْلار طبیعي بوْلمادېق جنس غاتناشېقلارا یۆز اۉرېپ، بيري-بيرلري بيلان یاتېپ تۉریوْرلار. ۲۷شوْنېݩ یانې، ارکاکلر هم عیال بيلان طبیعي جنس غاتناشېغېنې ترک اديپ، بيري-بيرينه بوْلان هوِسلرينه یانیوْرلار. ارکاکلر ارکاکلر بيلان رسوالېق ايش اديپ، اؤز آزغېن ايشلري اۆچين جزا آلیوْرلار. ۲۸بۉ انسانلار خۉدایې تانېماق قيمتسېزدېر فکر اتديلر. شوْݩا وره-هم، خۉدای اوْلارې آزغېن شرمنده هوِسلرينه تابشېرېپ، اديلماسيز ذاتلارې اتمکلرينه یوْل بردي. ۲۹اوْلارېݩ یۆراگي هر رقم یامانلېقدان، عدالتسېزلېقدان، آچگؤزليکدن و یامان نيّتدن دوْلۉدېر. اوْلار گؤريپ، قاتل، دعواچېل، یالانچې و بتپألدير. اوْلار گپچي، ۳۰تهمتچي، خۉدایې یک گؤریوْن، کتته گؤوۆن، اؤزيننن راضې، اؤوۆنجاݩ بوْلېپ، یامانلېق اتمگيݩ هر تۆرلي یوْللارېنې تاپیوْرلار. آتا-انالرينه غۉلاق آسمیوْرلار. ۳۱اوْلار عقلسېز، بی‌وفا، غاتې یۆراک، و رحمسيزدير. ۳۲اوْلار خۉدایېݩ عدالتلې شریعتينه وره شۉرقم ايشلري ادیوْنلارېݩ اؤلۆمه مناسبلېغېنې بيلسالر-هم، اؤز ادیوْن ايشلرينده ايلارلایوْرلار. مۉنېݩ بيلان بس اتمأن، باشغالارېݩ هم شۉرقم اتمگيني تشويق ادیوْرلار.
۱ای، باشغالارې ملامت ادیوْن انسان! شۉرقم اتمأنه هيچ حقېݩ یوْقدېر. سن باشغالارې ملامت اتمک بيلان، اؤز-اؤزيݩي ملامت ادیوْنسېݩ. سببي سن اؤزيݩ-هم شۉرقم گناه ايشلري ادیوْرسېݩ! ۲بيز شۉرقم ايش ادیوْنلارېݩ خۉدایېݩ عدالتلې حکمينه دۉچار بوْلجاقلېغېنې بيلیوْرېس. ۳سن شۉرقم ايشلري ادیوْنلارې ملامت اتمک بيلان، اؤزيݩ-هم شۉرقم اتمیوْرسېݩمې؟ هی-هم شۉننان سوْݩ خۉدایېݩ حکميننن سېپارېن فکر ادیوْرمېݩ؟ ۴یا-هم سن خۉدایېݩ تۆکانماسيز محرمليگينه، گچيريمليليگينه، صبر-طاقدېنا احترامسېزلېق ادیوْرسېݩمې؟ اوْنېݩ مهربانلېغېنېݩ سني تۉبه التیوْنلېغېنا دۆشينمیوْرسېݩمې؟ ۵اما سن بوْینۉیوْغېنلېق اديپ، گنالارېݩا تۉبه اتمأن، اۆستيݩنن اينجک غضبې توْپلایوْرسېݩ. بۉ جزا خۉدایېݩ عادل حکمينيݩ عیان بوْلجاق گۆنينده بريلار. ۶شوْل گۆن خۉدای ”هر کيمه ادان ايشينه وره غایتارار.“ ۷خۉدایدان شان-شهرت، حرمت و اؤلمزليگي آختارېپ، هميشه یاغشېلېق ادیوْنلارا اوْل هميشاليک یاشایېشې برار. ۸اؤز فایداسېنې گؤزلایوْن انسانلار، حقيقتې رد اديپ، یامانلېغا ايیاریوْنلار بوْلسا قهر-غضبا دۉچار بوْلارلار. ۹خۉدای یامانلېق ادیوْن هر بير انسانا: ايلکي بيلان یهۉديلارا، سوْݩ یهۉدي دأللره، مشقات و حسرت برار. ۱۰یاغشېلېق ادان هر بير انسانا: ايلکي بيلان یهۉديلارا، سوْݩ یهۉدي دأللره، شان-شهرت، حرمت و دېنچلېق برار، ۱۱سببي خۉدای یۆز گؤریوْن دألدير.
۱۲یهۉدي دأللر مۉسانېݩ شریعتي بيلمیوْرلار. اما اوْلار هم خۉدایېݩ بۉیرېقلارېنې بوْزسالار، اؤلارلر. یهۉديلار بوْلسا مۉسانېݩ شریعتيني بيلیوْرلار. شوْݩا وره-هم، اوْلار ادان گنالارې اۆچين بۉ شریعته لایقلېقدا حکم اديلار. ۱۳چۆنکي خۉدایېݩ حضۉرېندا مۉسانېݩ شریعتيني ديݩلایوْنلار دأل-هم، اوْنې برجای ادیوْنلار آقلانیوْندېر. ۱۴مۉسانېݩ شریعتي یهۉدي دأللره بريلمادي. اما اوْلار طبیعي فکر-هوِسلرينه ايیاريپ، بۉ شریعتيݩ طلبلارېنې برجای ادانلرينده، شریعتي بيلماسالر-هم، یاغشې و یامان ايشلري بيلیوْنلېقلارېنې گؤرکازیوْرلار. ۱۵شؤديپ، ادیوْن ايشلري آرقالې شریعتيݩ فرضلارېنېݩ اؤز یۆراکلرينه یازېلانلېغېنې عیان ادیوْرلار. اوْلارېݩ وجدانلارې هم مۉنېݩ شۉرقملېغېنې تصدیقلایوْر، سببي اؤز فکرلري اوْلارې کأپيلأ عیبلایوْر، کأپيلأ بوْلسا آقلایوْر. ۱۶بۉلارېݩ هماسي خۉدای انسانلارېݩ گيزلين ايشلريني و فکرلريني عيسی مسيح آرقالې قاضيلېق اتجک گۆنينده عیان بوْلار. بۉلارېݩ بارې تبليغ ادیوْن خوْش خبرېمدا بیان اديلاندير.
۱۷ايندي بوْلسا سن یهۉدي اۆچين آیتماقچې: سن اؤزيݩي یهۉدي حساب اديپ، مۉسانېݩ شریعتينه بيل باغلایوْرسېݩ، خۉدایې تانېیوْنلېغېݩا اؤوينیوْرسېݩ. ۱۸سن خۉدایېݩ ايسلاگيني و یاغشېنې یاماننان فرق اتمگي شوْل شریعتدن اؤورانیوْرسېݩ. ۱۹-۲۰سن بيليميݩ و حقيقتېݩ نسخاسې بوْلان شریعته ايیه بوْلانېݩ اۆچين، اؤزيݩي کؤرلريݩ ايديجيسي، غاراݩقېلېقداقېلارېݩ اېشېغې، احمقلارېݩ تربياچيسي، چاغالارېݩ استادې حسابلایوْرسېݩ. ۲۱اگر شۉرقم بوْلسا، اوْندا نأمه اۆچين باشغالارا تعليم بريپ-هم، اؤزيݩه تعليم برمیوْرسېݩ؟ اوْغرۉلېق اتمزليگي تبليغ اديپ، نأمه اۆچين اؤزيݩ اوْغرۉلېق ادیوْرسېݩ؟ ۲۲زنا اتمزليگي تبليغ اديپ، نأمه اۆچين اؤزيݩ زنا ادیوْرسېݩ؟ بتلارې یک گؤرينجي حساب ادیوْن بوْلساݩ، نأمه اۆچين اۆیلريني اوْغرۉلایوْرسېݩېز؟ ۲۳سن اؤزيݩه بريلان شریعته بۉیسانساݩ-هم، اوْنې بوْزېپ، خۉدایېݩ آدېنا بی‌حرمتلېق گتيریوْرسېݩ. ۲۴شوْݩا وره-هم، مقدس یازغېلاردا: ”خۉدایېݩ آدې باشغا ملتلريݩ آراسېندا سيز سببلي خوارلانیوْر“ ديیيليپ یازېلاندېر.
۲۵هاوا، سن یهۉدي سنت اديلانسيݩ، اما سنت فقط شریعتيݩ برجای اديلان یاغدایېندا اهميتليدير. اما شریعتي بوْزیوْن بوْلساݩ، اوْندا سنيݩ سنتيݩ سنتسيزليک بيلان برابردېر. ۲۶شۉرقم هم بير سنتسيز انسان شریعتيݩ فرضلارېنې برجای ادیوْن بوْلسا، اوْنېݩ سنتسيزليگي سنت حسابلانمازمې؟ ۲۷سنتسيز بوْلسا-هم، شریعتيݩ فرضلارېنې برجای ادیوْن انسان سني ملامت اتمزمي؟ سببي سن مقدس یازغېلارا ايیه بوْلېپ، سنتلي بوْلساݩ-هم، شریعتي بوْزیوْرسېݩ! ۲۸چۆنکي داشقې گؤرنۆشي بوْیۉنچا یهۉدي گؤرينیوْن هر کيم یهۉدي دألدير، تندأکي هر سنت-هم حقيقې سنت دألدير. ۲۹یوْق، گؤوني یهۉدي بوْلان انسان حقيقې یهۉديدېر. شریعته وره دأل-هم، مقدس رۉحا وره بوْلان سنت حقيقې سنتدير. حقيقې یهۉدينېݩ اؤوگۆسي انسانلاردان دأل-هم، خۉدایداندېر.
۱شوْنېݩ اۆچين، یهۉدي بوْلماغېݩ نأمه سۆشيکليگي بار؟ سنتيݩ نأمه فایداسې بار؟ ۲یهۉدي بوْلماغېݩ سۆشيکليگي کؤپدير! سببي خۉدایېݩ قانۉنلارې، وعدالري ايلکي یهۉديلارا بريلدي. ۳اوْلارېݩ کأبيرينيݩ خۉدایا دوْغرې-صادق غالمانلېغې همالره عیاندېر. اما اوْلارېݩ بی‌وفالېغې، هی-هم، خۉدایېݩ دوْغرې-صادقلېغېنې یوْق ادارمي؟ ۴هيچ اتمز! انسانلارېݩ هماسي بی‌وفا بوْلاندا-هم، خۉدای دوْغرې-صادقدېر. سببي مقدس یازغېلاردا خۉدای اۆچين شۉرقم یازېلاندېر:
”سن چېقاران حکميݩده عدالتلېسېݩ،
قاضيلېق ادانيݩده، یوْقارې چېقانسېݩ“.
۵اما بيزيݩ نأدوْغرۉلېغېمېز خۉدایېݩ دوْغرۉلېغېنې حاص آشکار ادیوْن بوْلسا، مۉݩا نأمه ديیاريس؟ کأبير انسانلارېݩ شۉرقم ديیيپ سوْراماغې ممکن: بوْلماسا خۉدای اؤز غضبېنې اۆستيميزدن اينديرانده، بيزلره عدالتسېزلېق ادیوْرمېقا؟ ۶البته، یوْق! خۉدای عادلدېر. اگر شۉرقم بوْلماسا، اوْل نأهيلي دنیا قاضيلېق اديپ بيلارمي؟! ۷اما منيݩ بی‌وفالېغېم آرقالې خۉدایېݩ صادقلېغې حاص آشکار بوْلېپ، اوْنېݩ شهرتي کأنالیوْن بوْلسا، من بير گنالې حکمينده حکم اديلماليمي؟ ۸یاغشېلېغې کأنالديرمک اۆچين، شاید، بيز یامانلېق اتماليديريس؟ البته، یوْق! اما کأبير انسانلار بيز خۉد شۉرقم ذاتلارې اؤورادیوْرمېشېمېز ديیيپ، بيزه تهمت بارېنې ادیوْرلار. شۉرقم تهمتچيلر اؤز ادانلرينه لایق جزا آلارلار.
۹اوْندا نأمه، بيز یهۉديلار بۆیلاکي ملتلردن سۆشيکمي؟ هيچ سۆشيک دألديريس! یهۉديلارېݩ-هم، بۆیلاکي ملتلريݩ-هم گنانېݩ تابېنلېغېنداقې اۆچين اؤݩ آیدېپتېق. ۱۰مقدس یازغېلاردا هم شۉرقم یازېلاندېر:
”حتّیٰ بير دوْغرې انسان یوْق؛
۱۱دۆشينیوْن هيچ یوْق،
خۉدایې گؤزلایوْن-هم یوْق.
۱۲اوْلارېݩ هماسي دوْغرې یوْلدان چېقدې،
هماسي برابر درجاده یالایې بوْلېپ پۉجا چېقدې.
یاغشېلېق ادیوْن یوْق،
حتّیٰ یکاجه بير انسان-هم یوْق.
۱۳ اوْلارېݩ بوْقۉرداغې آچېق قبردېر،
اوْلارېݩ ديللري آلدایوْندېرلار،
آغېزلارېندا یېلان زهري باردېر.
۱۴ آغېزلارې غارغېنچدان، آجې سؤزدن دوْلۉدېر.
۱۵ آیاقلارې چاپالاپ غان دؤکمأنه غېسدانیوْندېر.
۱۶یوْللارېندا خرابالېق، جفالار باردېر.
۱۷اوْلار دېنچلېق یوْلې بيلمیوْر.
۱۸ اوْلار خۉدایدان هيچ قوْرقمیوْر“.
۱۹بيز شریعتده آیدېلان ذاتلارېݩ اوْنېݩ تابېنلېغېنداقې انسانلار اۆچينليگيني بيلیوْرېس. هر بير آغېز یۉمېلسېن، سببي تۉتۉش دنیاداقې انسانلار خۉدایا جوابکأردير. ۲۰شوْنېݩ اۆچين، مۉسانېݩ شریعتينيݩ فرضلارېنې برجای اتمک آرقالې خۉدایېݩ حضۉرېندا هيچ کيم آقلانېپ بيلمز. ترسينه، بۉ شریعت آرقالې انسان اؤزينيݩ گناهکارلېغېنا گؤز یتيریوْر.
۲۱اما ايندي خۉدای آقلانمانېݩ علیٰ‌حده شریعته یوْلېنې گؤرکازدي. بۉ یوْل اۆچين تۉرات کتاب و پیغمبرلريݩ یازغېلارې هم شاهدلېق بریوْر. ۲۲بيز عيسی مسيحه بوْلان ايمان آرقالې خۉدایېݩ حضۉرېندا آقلانیوْندېرېس. انسانلارېݩ آراسېندا هيچ فرقې یوْقدېر، ۲۳سببي همالر گناه اديپ، خۉدایېݩ شهرتيننن محرۉم بوْلدېلار. ۲۴اما اوْلار خۉدایېݩ مرحمتي آرقالې آقلاندېلار، عيسی مسيح آرقالې گنالارېنېݩ جزاسېننان آزاد اديلديلر. ۲۵خۉدای اؤز عدالتېنې گؤرکازمک اۆچين عيسی مسيحي ايبريپ، اوْنېݩ دؤکيلان غانې آرقالې ايمان گتيریوْنلارې اؤزي بيلان یاراشدېردې. خۉدای اؤز صبر بيلان اوْزالقې وقتدا اديلان گنالارا گچيريمليليک اتدي. ۲۶ايندي بوْلسا عيسی مسيحه ايمان گتيریوْن هر کيمي آقلایوْر. شؤديپ، اوْل اؤزينيݩ عدالتلېلېغېنې ثابت ادیوْر.
۲۷ايندي ماختانارا بهانامېز غالدېمې؟ هيچ غالان دألدير! بۉ هایسې قانۉنا وره شۉرقم بوْلدې؟ فرضلارې برجای اديلمالي قانۉنا ورامي؟ یوْق، ايمان قانۉنېنا وره شۉرقم بوْلدې. ۲۸بيز انسانېݩ قانۉنې برجای اتمک آرقالې دأل-هم، ايمان آرقالې آقلانیوْنلېغېنې اېنانیوْرېس. ۲۹بوْلماسا خۉدای فقط یهۉديلارېݩ خۉدایېمې؟ اوْل بؤیلاکي ملتلريݩ هم خۉدایې دألمي؟ البته، اوْل بؤیلاکي ملتلريݩ هم خۉدایې. ۳۰سببي یکه-تأک خۉدای باردېر. اوْل سنتليلري-هم، سنتسيزلري-هم شوْل ايمانې آرقالې آقلایوْندېر. ۳۱اوْندا نأمه؟ ايمان آرقالې مۉسانېݩ شریعتيني یوْغا چېقاریوْرېسمې؟ یوْق! ترسينه، بيز اوْنې برقرار ادیوْرېس.
۱شوْنېݩ اۆچين، آتامېز ابراهیم بابتدا نأمه آیدېپ بيلاريس؟ ۲اگر ابراهیم خۉدایېݩ نظرېندا ايشلري آرقالې آقلانان بوْلسا، اوْندا، دوْغرۉدان-هم، اؤوينيپ بيلارتي، اما خۉدایېݩ اؤݩينده دأل. ۳چۆنکي مقدس یازغېدا: ”ابراهیم خۉدایا ايمان گتيردي و خۉدای اوْنې دوْغرې حسابلادې“ ديیيپ یازېلاندېر. ۴هایسېدېر بير ايش ادیوْن انسان اؤز چکان زحمتي اۆچين حق آلیوْندېر. بۉ تحفه دألدير. ۵اما گناهکارلارې آقلایوْن خۉدایا ايمان گتيریوْن انسان هيچ ايش اتماسه-هم، ايمان گتيریوْنلېغې اۆچين خۉدایېݩ حضۉرېندا آقلانیوْندېر. ۶مانا، ايشلري اتماسه-هم، خۉدای طرفېننان آقلانان انسانې داۉد هم بختلې حساب اديپ، شۉرقم ديییوْر:
۷ ”خطاسې باغېشلانان، گناسې بۆرالان انسان
نأهيلي بختلې!
۸ ارباب طرفېننان گناسې حسابا آلېنمیوْن انسان
نأهيلي بختلې!“
۹بوْلماسا بۉ بختلېلېق فقط سنت بوْلانلارېݩقېمېدېر؟ یا-هم سنت بوْلمادېقلارېݩقېمېقا؟ اوْزال آیدېشېمېز یانې، خۉدای ابراهیمېݩ ايمانې اۆچين اوْنې دوْغرې حسابلادې. ۱۰اگر شۉرقم بوْلسا، حاچان دوْغرې حسابلادې؟ سنتلانمأنکأمي یا-هم سنتلاناننن سوْݩ؟ یوْق، سوْݩ دأل-هم، اؤݩ دوْغرې حسابلادې! ۱۱ابراهیم سنتلانمأنکأ ايمان گتيردي. سنتي بوْلسا ايمان آرقالې آلان آقلانماسېنېݩ مهري حکمينده قبۉل اتدي. شؤديپ، ابراهیم سنتسيزليکده ايمان گتيريپ، دوْغرې حسابلانان هر بير انسانېݩ آتاسې بوْلدې. ۱۲شۉرقم-هم، آتامېز ابراهیم سنتليلريݩ هم آتاسېدېر. اما شۉرقم سنتليلريݩ ايمانې ابراهیمېݩ سنتلانمادن اوْزال ايمان گتيريشي یانې بوْلمالېدېر.
۱۳خۉدای ابراهیما و اوْنېݩ نسلينه دنیانې ميراث برمگي وعده بردي. بۉ وعده ابراهیما مۉسانېݩ شریعتيني برجای ادانليگي اۆچين دأل-هم، ايمان گتيريپ، خۉدایېݩ نظرېندا دوْغرې حسابلانانلېغې اۆچين بريلدي. ۱۴چۆنکي فقط مۉسانېݩ شریعتيني برجای ادیوْنلار دنیانې ميراث آلجاق بوْلسالار، اوْندا ايمان اهميتيني یيتيرارتي، وعده بوْلسا پۉجا چېقارتې. ۱۵سببي بۉ شریعتيݩ بوْزېلماغې خۉدایې غضبلاندېریوْر. اما شریعتيݩ بوْلمادېق یرينده شریعتي بوْزماقلېق-هم یوْقدېر. ۱۶شوْݩا وره-هم، بريلان وعدأني ايمان آرقالې آلېپ بوْلیوْندېر. وعده مرحمتلي تحفه بوْلېپ، ابراهیمېݩ همه نسلينه – فقط مۉسانېݩ شریعتينه ايیه بوْلانلارا دأل، ترسينه ابراهیم یانې ايمان گتيریوْنلارېݩ بارېنا – بريلیوْندېر. ۱۷مقدس یازغېدا خۉدایېݩ ابراهیما: ”سني کؤپ ملتلريݩ آتاسې اتديم“ ديیيشي یانې، ابراهیم خۉدایېݩ نظرېندا همأميزيݩ آتامېزدېر. سببي اوْل اؤلۆلري ديرالدیوْن و اوْزال بوْلمادېق ذاتلارې بار ادیوْن خۉدایا ايمان گتيردي. ۱۸خۉدای ابراهیما ”سنيݩ سان-ساجاقسېز نسليݩ بوْلار“ ديیيپ آیدېپتې. شوْنېݩ اۆچين-هم، ابراهیم کؤپ ملتلريݩ آتاسې بوْلمانا هيچ اميدېنېݩ غالمانلېغېنا غارامازدان، ايمانې سببلي اميدېنې الدن برمادي. ۱۹اوْل یاشېنېݩ یۆزه غوْلایلاپ، بيلينده قوّتېنېݩ غالماسا-دا، سارا غاررېپ فرزندي بوْلماسا-دا، ابراهیم ايمانېندا گۆیچسيز بوْلمادې. ۲۰خۉدایېݩ بران وعداسينه شک اديپ، ايمانسېزلېق اتمادي. ترسينه، ايماندا گۆیچلي دۉرېپ، خۉدایې شهرتلانديردي. ۲۱اوْل خۉدایېݩ اؤز بران وعداسينه عمل اتجکليگينه کؤپ اېناندې. ۲۲مانا، شۉرقم ايمانې اۆچين خۉدای ”اوْنې دوْغرې حسابلادې“. ۲۳بۉ سؤزلر فقط ابراهیم اۆچين دألدير. ۲۴بۉ بيزلر اۆچيندير، یعنی اربابېمېز عيسی مسيحي اؤلۆمنن ديرالدان خۉدایا ايمان گتيريپ، دوْغرې حسابلانیوْنلارا هم اۆچيندير. ۲۵عيسی مسيح بيزيݩ گنالارېمېز اۆچين اؤلۆمه تابشېرېلېپ، خۉدایېݩ نظرېندا آقلانېلماغېمېز اۆچين ديرالديلدي.
۱شوْنېݩ اۆچين، بيز ايمانېمېز بيلان آقلانېپ، اربابېمېز عيسی مسيح آرقالې خۉدای بيلان یاراشدېق. ۲عيسی مسيح بيزه خۉدایېݩ مرحمتينيݩ ايشيگيني آچېپ بردي. بيز ايمان آرقالې بۉ مرحمته یتيشيپ، برک دۉرېس و خۉدایېݩ شهرتينه شريک بوْلجاقلېغېمېزا اميد باغلاپ بگانیوْرېس. ۳فقط مۉݩا دأل، ترسينه مشقاتلارېمېزا هم بگانیوْرېس، سببي مشقاتلارېݩ چېدامې، ۴چېدامېݩ محکمليگي، محکمليگيݩ هم اميدې دؤرادیوْنلېغېنې بيلیوْرېس. ۵شۉرقم اميد بيزي اۉیالتماز، سببي بريلان مقدس رۉح آرقالې یۆراگيميز خۉدایېݩ محبتېننان دوْلېپ-داشیوْر.
۶بيزيݩ گۆیجيميز یوْققا، عيسی مسيح خۉدایېݩ اؤݩنن بللأن وقتېندا بيز خۉدایسېزلار اۆچين اؤلدي. ۷حتّیٰ دوْغرې انسان اۆچين اؤلمأنه تایېن انسانې تاپماق غېندېر. اما کيم بيلیوْر، شاید، یاغشې انسان اۆچين اؤليپ بيلجگيݩ تاپېلماغې-هم آخمال. ۸اما عيسی مسيح حالا گناهکارقاق، بيزيݩ اۆچين اؤلدي. شؤديپ، خۉدای بيزه بوْلان محبتېنې گؤرکازدي. ۹شوْݩا وره-هم، مسيحيݩ غانې بيلان آقلانان بوْلساق، اوْل آرقالې خۉدایېݩ غضبېننان غۉتېلجاغېمېز هم بللادير. ۱۰چۆنکي دشمنقاق اوْغلېنېݩ اؤلۆمي آرقالې خۉدای بيلان یاراشان بوْلساق، اوْندا اوْنېݩ یاشایېشې آرقالې غۉتېلجاغېمېز هم بللادير. ۱۱مۉننان باشغا-هم، بيز خۉدایېݩ اربابېمېز عيسی مسيح آرقالې ادان ايشلرينه بگانیوْرېس، سببي اوْل بيزي خۉدای بيلان یاراشدېردې.
۱۲بير انسان، یعنی آدم آتا، سببلي گناه دنیا گيردي. گناه بوْلسا اؤلۆميݩ گلمگينه سبب بوْلدې. انسانلارېݩ هماسي گناهکار بوْلانې اۆچين، اؤلۆم اوْلارېݩ یوْقارېدان حکم سۆريپ باشلادې. ۱۳گناه شریعت بريلمأنکأ-هم دنیادا بارتې، اما شریعتيݩ بوْلمادېق یرينده گناه حسابا آلېنمیوْر. ۱۴مۉݩا غارامازدان، آدم آتادان باشلاپ مۉسی چنلي یاشانلار آدم آتانېݩقې یانې گناه اتماسالر-هم، اؤلۆم اوْلارېݩ اۆستيننن حکم سۆردي.
آدم آتا بللي بير درجاده اؤزيننن سوْݩ گلمالي آدمېݩ، یعنی عيسی مسيحيݩ نسخاسې بوْلدې. ۱۵اما خۉدایېݩ تحفه بران مرحمتيني آدم آتانېݩ گناسې بيلان مݩزامیوْر! چۆنکي بير آدمېݩ گناسې کؤپلري اؤلۆمه دۉچار اتدي؛ باشغا بير آدمېݩ، یعنی عيسی مسيحيݩ، مرحمتي آرقالې بوْلسا، کؤپلر خۉدایېݩ بۉ تحفاسېنې بوْلدان-بوْل آلدې. ۱۶هاوا، خۉدایېݩ تحفه بران مرحمتي آدم آتانېݩ گناسې یانې دألدير. سببي بير گناه جزالاندېرېلېپ، بيزي حکم اديلمأ سزاوار اتدي. اما کؤپ گنالاردان سوْݩ تحفه بريلان مرحمت آقلانمانې گتيردي. ۱۷چۆنکي بير آدمېݩ گناسې سببلي و شوْل آدم آرقالې اؤلۆم حکم سۆريپ باشلادې. اما خۉدایېݩ تۆکانماسيز مرحمتي بيلان آقلانما تحفاسېنېݩ بوْللېغېنې آلانلارېݩ بارې ايندي بير آدم، یعنی عيسی مسيح، آرقالې هميشاليک یاشایېشدا حکم سۆرارلر. ۱۸شوْنېݩ اۆچين، بير آدمېݩ گناسې سببلي همالريݩ حکمه دۉچار بوْلېشې یانې، بير آدمېݩ دوْغرې ايشي آرقالې-هم همالره یاشایېش بریوْن آقلانما گلدي. ۱۹بير آدمېݩ بی‌تابېنلېغې آرقالې کؤپ آدمېݩ گناهکار بوْلېشې یانې، بير آدمېݩ تابېنلېغې آرقالې کؤپ آدم دوْغرې بوْلار. ۲۰گنانېݩ عیان بوْلماغې اۆچين، شریعت آرا گيردي. اما انسانلار گنانې کؤپدن-کؤپ اتديگيسایې، خۉدایېݩ مرحمتي حاص-هم کأنالدي. ۲۱اوْزال گناه حکمروانلېق سۆريپ، همالريݩ عمر یۆپيني اۆزیوْرتې. ايندي خۉدایېݩ مرحمتي حکمروانلېق سۆریوْر. شوْݩا وره-هم، بيز آقلانېپ، اربابېمېز عيسی مسيح آرقالې هميشاليک یاشایېشا ايیه بوْلدېق.
۱اوْندا نأمه، خۉدای اؤز مرحمتيني بيزه کؤپدن-کؤپ گؤرکازسين ديیيپ، گناه اديبرماليمي؟ ۲البته، یوْق! بيز گناه بابتدا اؤلديک. اوْننان سوْݩ نأديپ گناه ايچينده یاشاپ بيلاريس؟ ۳یا-هم سيز سۉوا چۆمديريليش آرقالې عيسی مسيح بيلان بيريگيپ، ايندي اوْنېݩ اؤلۆمينه شريک بوْلیوْنلېغېمېزې بيلمیوْرسېݩېزمې؟ ۴هاوا، بيز سۉوا چۆمديريليش آرقالې مسيح بيلان اؤليپ، جایلاندېق. شوْݩا وره-هم، آتانېݩ شهرتلي قدرتې آرقالې مسيحيݩ اؤلۆمنن ديراليشي یانې، بيز هم تأزه یاشایېشا ايیه بوْلېپ بيلاريس. ۵بيز مسيحيݩ اؤلۆمينده اوْنېݩ بيلان بيريگان بوْلساق، اوْندا ديراليشينده-هم اوْنېݩ بيلان بيريگاريس. ۶بيز مۉننان سوْݩ گنانېݩ غۉلې بوْلماز یانې، کهنه انسانېݩ عيسی مسيح بيلان صليبه چۆیلانانليگيني بيلیوْرېس. بيز ايندي گنانېݩ اليننن بوْشاندېق. ۷اؤلان انسان گنانېݩ اختیارېننان آزاددېر. ۸اگر بيز مسيح بيلان اؤلان بوْلساق، اوْندا اوْنېݩ بيلان یاشاجاقلېغېمېزا هم اېنانیوْرېس. ۹بيز مسيحيݩ اؤلۆمنن ديراليپ، هيچ اؤلماجکليگيني، اؤلۆميݩ ايندي اوْݩا اؤز حکميني یؤريديپ بيلمیوْنلېغېنې بيلیوْرېس. ۱۰عيسی مسيح اؤز اؤلۆمي آرقالې گنانېݩ اختیارېنې هميشاليک یوْق اتدي. اوْنېݩ شيپيلأکي یاشایېشې بوْلسا فقط خۉدایېݩ شهرتي اۆچيندير. ۱۱شوْݩا وره، سيز هم اؤزيݩيزي گناه اۆچين اؤلي حساب اديݩ، اما عيسی مسيح بيلان بيريگانليگيݩيز سببلي خۉدای اۆچين اؤزيݩيزي ديري حساب اديݩ.
۱۲سيز فانې تنيݩيزيݩ گنالې هوِسلرينه ايیارمز یانې، گنانېݩ اؤز تنيݩيزه حکم سۆرمگينه یوْل برمأݩ. ۱۳بدن عضولارېݩېزې گنانېݩ اختیارېنا تابشېرماݩ، یامان ايشلره تۉتېنېلماسېن. ترسينه، اؤلۆمنن ديرالان حکمينده اؤزيݩيزي خۉدایا تابشېرېݩ. غوْی، بدنيݩيزيݩ هر بير عضوې خۉدایېݩ دوْغرۉلېق یوْلېندا تۉتېنېلسېن. ۱۴شوْندا گناه سيزه اؤز حکميني یؤريتمز، سببي سيز شریعتيݩ اختیارېندا دأل-هم، مرحمتيݩ اختیارېنداسېݩېز.
۱۵ايندي نأمه؟ بيز ايندي شریعتيݩ اختیارېندا دأل-هم، مرحمتيݩ اختیارېندا ديیيپ، گناه اديبرماليمي؟ البته، یوْق! ۱۶بوْلماسا سيز اؤزيݩيزي کيميݩ تابېنلېغېنا تابشېرساݩېز، شوْنېݩ-هم غۉلېنا اؤوريلیوْنلېغېݩېزې بيلمیوْرسېݩېزمې؟ سيز نأمأنيݩ غۉلې: اؤلۆمه التیوْن گنانېݩ غۉلېمې یا-هم دوْغرۉلېغا التیوْن تابېنلېغېݩ غۉلې؟ ۱۷هاوا، سيز گنانېݩ غۉلېتېݩېز، اما خۉدایا شکر، قبۉل ادان تعليماتېݩېزا یۆراکدن تابېن بوْلدېݩېز. ۱۸گنانېݩ اختیارېننان آزاد اديليپ، دوْغرۉلېغېݩ غۉللارې بوْلدېݩېز. ۱۹سيزيݩ انسان عاجزلېغېݩېزې نظرا آلېپ، سيزه مثال بيلان آیدیوْرېن: سيز اوْزال بدن عضولارېݩېزې حراملېغا و گيتديگيسایې کأنالیوْن بی‌قانۉنلېغا تابشېرېپتېݩېز. ايندي بوْلسا بدن عضولارېݩېزې حلال یاشایېشا التیوْن دوْغرۉلېغا تابشېرېݩ. ۲۰سيز گنانېݩ غۉللارېقاݩېز، دوْغرۉلېغې برجای اتمکدن آزادتېݩېز. ۲۱اوْزال ادان ايشلريݩيزدن، یعنی ايندي اۉیالیوْن ايشلريݩيزدن، نأمه فایده گؤرديݩيز؟ شۉرقم ايشلريݩ سوْݩې اؤلۆمدير. ۲۲اما ايندي گنانېݩ اختیارېننان آزاد اديليپ، خۉدایېݩ غۉلې بوْلدېݩېز. مۉنېݩ نتيجاسي حلال یاشاماقلېق، سوْݩې بوْلسا هميشاليک یاشایېشدېر. ۲۳چۆنکي گنادان آلجاق حقېݩ اؤلۆمدير، خۉدایېݩ تحفاسې بوْلسا اربابېمېز عيسی مسيح آرقالې بريلیوْن هميشاليک یاشایېشدېر.
۱ای، دوْغانلار، سيزه مۉسانېݩ شریعتيني بيلیوْن انسانلار حکمينده یۆزلانیوْرېن. بوْلماسا سيز بۉ شریعتيݩ فقط ديري انسانا اؤز حکميني یؤريدیوْنلېغېنې بيلمیوْرسېݩېزمې؟ ۲مثال اۆچين، أرلي عیالې آلېپ گؤراليݩ. اوْل أري ديريکأ، بۉ شریعت بوْیۉنچا اوْݩا باغلېدېر. اما أري اؤلسه، اوْل نکادان آزاددېر. ۳اگر عیال أري ديريکأ باشغا بيرينه اۆیلانسه، بۉ زناکارلېقدېر. اما أري اؤلسه، اوْل أرينيݩ نکاسېننان آزاددېر، باشغا أره بارسا هم زناکار دألدير. ۴ای، دوْغانلارېم، سيز بابتدا هم شۉرقمدېر. سيز مسيحيݩ صليبدأکي اؤلۆمي آرقالې مۉسانېݩ شریعتي اۆچين اؤلۆسيݩيز. خۉدایا یاغشې ايشلريݩيزيݩ حاصلېنې گتيرار یانې، سيز ايندي باشغا بيرينيݩکي، یعنی اؤلۆمنن ديرالان عيسی مسيحيݩکيسيݩيز. ۵بيز نَفْسيميزه وره یاشایوْرقاق، بۉ شریعت بيزيݩ بدن عضولارېمېزدا گنالې هوِسلري اتديردیوْرتې. بۉ هوِسلر بيزي گنالې ايشلره سبب بوْلېپ، اؤلۆمه التیوْرتې. ۶اما بيز اؤزيميزي اسير اديپ ساقلان شریعت بابتدا اؤليپ، اوْننان آزاد اديلديک. بيز ايندي شریعته تابېن بوْلان کهنه یوْلا وره دأل-هم، ترسينه مقدس رۉحا ايیاریوْن تأزه یوْلا وره خۉدایا خدمت اديپ بيلاريس.
۷ اوْندا نأمه، مۉسانېݩ شریعتي یامان بير شریعتمي؟ البته، یوْق! اما بۉ شریعت بوْلمادېق بوْلسا، من گنانېݩ نأماليگيني-هم بيلمزتيم. شریعت: ”باشغانېݩ ذادېنا گؤز تيکمه“ ديیيپ بۉیۉرمادېق بوْلسا، من مۉنېݩ گنالېغېنې هم بيلمزتيم. ۸گناه بوْلسا بۉ بۉیرېقدان تۉتېنېپ، هر تۆرلي آچگؤزليگي یاشایېشېمدا دؤراتدي. شریعت بوْلمادېق بوْلسا، گناه اؤلۆدير. ۹من شریعت بريلمأنکأ ديريتيم. اما شریعت بريلاننن سوْݩ گناه جانلاندې-هم، ۱۰من اؤلديم. هاوا، ماݩا یاشایېش برمالي شریعت منيݩ اؤلمگيمه سبب بوْلدې. ۱۱سببي گناه شریعتدن تۉتېنېپ، مني آلدادې-هم، اوْل آرقالې اؤلديردي. ۱۲اما شریعت شوْندا-هم مقدسدير؛ اوْنېݩ هر بير بۉیرېغې مقدس، عدالتلې و یاغشېدېر. ۱۳اوْندا نأمه، یاغشې ذات منيݩ اؤلمگيمه سبب بوْلدېمې؟ البته، یوْق! مني یاغشې بۉیرېقلار آرقالې گناه اؤلديردي. گنانېݩ حقيقې یۆزي خۉد شۉرقم عیان بوْلمالېتې. شؤديپ، گنانېݩ نأداراجاده یامانلېغې آشکار بوْلدې.
۱۴بيز مۉسانېݩ شریعتينيݩ خۉدای طرفېننان بريلانليگيني بيلیوْرېس. من بوْلسا گنانېݩ اسيرليگيندأکي بير عاجز انساندېرېن. ۱۵من اؤز ادیوْنلارېما اؤزيم دۆشينام یوْق. سببي حالایوْن ذادېمې اتمأن، یک گؤریوْن ذادېمې ادیوْرېن. ۱۶اگر من یک گؤریوْن ذادېمې ادیوْن بوْلسام، اوْندا بۉ شریعتيݩ یاغشېلېغېنې قبۉل ادیوْرېن. ۱۷اگر شۉرقم بوْلسا، اوْندا ادیوْنلارېمې من دأل-هم، منده مسکن تۉتان گناه ادیوْندېر. ۱۸منده، یعنی نَفْسيمده، یاغشې ذادېݩ یوْقلېغېنې آنېق بيلیوْرېن. سببي یاغشې ايشلري اتمأنه ايسلاگيم بوْلسا-هم، اوْلارې عمل اتمگي باشارمیوْرېن. ۱۹من ايسلایوْن یاغشې ايشلريمي اتمأن، ترسينه، ايسلامیوْن یامان ايشلريمي ادیوْرېن. ۲۰اگر ايسلامیوْنېمې ادیوْن بوْلسام، اوْندا اوْنې ايندي من دأل-هم، ايچيمده مسکن تۉتان گناه ادیوْندېر. ۲۱شوْنېݩ اۆچين، من یاشایېشدا شۉرقم قاعدانېݩ بارلېغېنې بيلديم: یاغشې ايشي اتمکچي بوْلان بادېما، منده یامانلېق درراو تاپېلیوْر. ۲۲تۉتۉش یۆراگيم بيلان خۉدایېݩ شریعتيننن کيف آلسام-هم، ۲۳بدنيمده باشغا قاعدانېݩ بارلېغېنې گؤریوْرېن. بۉ قاعده منيݩ فکريمدأکي قاعدا ضد بوْلېپ، بدنيمدأکي گناه قاعداسېنا مني اسير ادیوْر. ۲۴وای، من غارا-ماݩلایې ديیيݩ! اؤلۆمه التیوْن بۉ بدنيمنن مني کيم خلاص ادار؟ ۲۵خۉدایا شکر! اوْل بيزي اربابېمېز عيسی مسيح آرقالې خلاص اتدي!
شوْنېݩ اۆچين، فکريم بيلان خۉدایېݩ شریعتينه غۉللېق اتسام-هم، نَفْسيمه وره گناه قاعدانېݩ غۉلېدېرېن.
۱شوْنېݩ اۆچين، عيسی مسيحيݩ اُمتې بوْلانلار ايندي هيچ حکم اديلمز. ۲سببي یاشایېش بریوْن مقدس رۉح مني عيسی مسيح آرقالې گنانېݩ و اؤلۆميݩ اختیارېننان آزاد اتدي. ۳مۉسانېݩ شریعتي نَفْسيميزيݩ هؤتداسيننن گليپ بيلمأننن سوْݩ، بيزي خلاص اديپ بيلمادي. شریعتيݩ باشارمادېق ايشيني خۉدای عمله آشېردې. خۉدای دنیاداقې گناه سببلي اؤز اوْغلېنې بير گناهکار انسان یانې ايبردي-هم، اوْل آرقالې گنانې حکم اتدي. ۴خۉدای مۉنې شریعتيݩ عدالتلې طلبلارېنېݩ بيزده برجای بوْلماغې اۆچين عمل اتدي. شوْنېݩ اۆچين، بيز ايندي نَفْسيميزه وره دأل، ترسينه، مقدس رۉحا وره یاشایوْرېس. ۵چۆنکي نَفْس هوِسلرينه وره یاشایوْنلار بۉ هوِسلريݩ یاغشې گؤریوْن ذاتلارې اۆچين فکر ادیوْرلار. مقدس رۉحا وره یاشایوْنلار بوْلسا رۉحېݩ یاغشې گؤریوْن ذاتلارې اۆچين فکر ادیوْندېر. ۶نَفْس هوِسلريننن دؤرایوْن فکرلر انسانې اؤلۆمه التیوْر. مقدس رۉحدان دؤرایوْن فکرلر بوْلسا یاشایېش و پاراخاتلېق بریوْر. ۷نَفْسيننن دؤرایوْن فکرلر خۉدایا دشمندېر. سببي اوْلار خۉدایېݩ شریعتينه تابېن دألدير، اصلیندا تابېن بوْلماغې باشاریوْن هم دألدير. ۸شوْنېݩ اۆچين-هم، نَفْسينه وره یاشایوْنلار خۉدایېݩ گؤونيننن تۉرېپ بيلمز. ۹اگر خۉدایېݩ رۉحې دوْغرۉدان-هم یۆراگيݩيزده مسکن تۉتان بوْلسا، سيز نَفْس هوِسلرينيݩ اختیارېندا دألسيݩيز، سيز مقدس رۉحېݩ اختیارېنداسېݩېز. کيمده مسيحيݩ رۉحې بوْلماسا، اوْل مسيحيݩ اُمتې دألدير. ۱۰اگر عيسی مسيح یۆراگيݩيزده مسکن تۉتان بوْلسا، اوْندا گناه سببلي اؤلمالي بوْلساݩېز-هم، مقدس رۉح سيزه یاشایېش برار، سببي سيز خۉدایېݩ حضۉرېندا آقلانانسېݩېز. ۱۱اگر عيسی مسيحي اؤلۆمنن ديرالدانيݩ رۉحې یۆراگيݩيزده یاشایوْن بوْلسا، اوْندا اوْل یۆراگيݩيزده یاشایوْن اؤز رۉحې آرقالې عيسی مسيحي ديرالديشي یانې، سيزيݩ-هم فانې تنيݩيزي اؤلۆمنن ديرالدار.
۱۲شوْݩا وره-هم، ای، دوْغانلار، بيز ايندي نَفْس هوِسلرينيݩ طلبلارېنا وره یاشامانا برگيميز یوْقدېر. ۱۳اگر سيز نَفْسينيݩ طلبلارېنا وره یاشاساݩېز، اؤلارسيݩيز. اما نَفْسينيݩ یامان ايشلريني مقدس رۉحېݩ گۆیجي آرقالې یوْق اتسأݩيز، یاشارسېݩېز. ۱۴سببي مقدس رۉحا ايیاریوْنلار خۉدایېݩ فرزندلريدير. ۱۵خۉدای بيزه اؤز رۉحېنې بردي. اوْل مۉنې غایتادان غۉل بوْلېپ، قوْرقۉدا یاشاماغېمېز اۆچين دأل، ترسينه اوْنېݩ فرزندلري بوْلېپ، مقدس رۉح آرقالې ”آببا! آتام!“ ديیيپ چاغېرماغېمېز اۆچين عمل اتدي. ۱۶مقدس رۉح بيزيݩ رۉحېمېز بيلان بيرليکده خۉدایېݩ فرزندلريليگيميزه شاهد بوْلیوْر. ۱۷شوْنېݩ اۆچين، فرزندلري بوْلان بوْلساق، اوْندا ميراثدارېدېرېس. خۉدایېݩ ميراثدارلارې بوْلیوْن بوْلساق، اوْندا عيسی مسيح بيلان ميراثدارلارېدېرېس. بيز عيسی مسيحيݩ گؤران گؤرگۆلرينه شريک بوْلیوْن بوْلساق، اوْندا اوْنېݩ شان-شهرتينه هم شريک بوْلارېس.
۱۸منيݩ فکريمچأ، شۉ وقتقې گؤرگۆلريميزي بيزه عیان بوْلجاق گلجککي شهرت بيلان برابر اديپ-هم بوْلماز. ۱۹خۉدایېݩ اؤز فرزندلرينيݩ شهرتيني عیان اتجک فرصدېنا تۉتۉش یارادېلېش هم صبرسېزلېق بيلان غاراشیوْر. ۲۰-۲۱سببي یارادېلېش اؤز ايسلاگي بوْیۉنچا دأل-هم، خۉدایېݩ ايسلاگي بوْیۉنچا پۉچلېغا تابېن بوْلېپتې. ايندي بوْلسا خۉدایېݩ فرزندلرينيݩ شان-شهرته غوْوشان فرصدېندا یارادېلېش اؤزينيݩ هم چۆیريمه لعنتيننن آزاد اديليپ، شوْل شهرته غوْوشارېن ديیيپ اميد ادیوْر. ۲۲بيز تۉتۉش یارادېلېشېݩ شۉ وقتا چنلي آخې-ناله چکيپ، بير عیالېݩ چاغا دنیا گتيرجک بوْلېپ درد چکیوْنلېغېنې بيلیوْرېس. ۲۳فقط یارادېلېش دأل، ترسينه گلجکدأکي شهرتيݩ کفيلي حکمينده مقدس رۉحې آلان بيز هم آخې-ناله چکیوْرېس. سببي بيز اؤزيميزيݩ فرزندليگه آلېنېپ، بدنيميزيݩ چۆیريمادن آزاد اديلمگينه صبرسېزلېق بيلان غاراشیوْرېس. ۲۴بيز خلاص اديلانيميز اۆچين، ايندي بۉ اميدېمېز باردېر. اما گؤزه گؤرينيپ دۉران اميد هيچ اميد دألدير. گؤريپ دۉران ذادېنا اميد باغلایوْن بارمې؟ ۲۵بيز گؤرمیوْن ذادېمېزا اميد باغلاپ، شوْݩا صبرلېلېق بيلان غاراشیوْندېرېس. ۲۶مقدس رۉح هم عاجزلېغېمېزدا بيزه کمک ادیوْر. سببي بيز حتّیٰ نأهيلي و نأمه اۆچين ديلاگ اتماليليگيميزي هم بيلمیوْرېس. اما مقدس رۉحېݩ اؤزي سؤز بيلان بیان اديپ بوْلماجاق نالالار بيلان بيزيݩ اۆچين تؤواللا ادیوْر. ۲۷انسان یۆراگيني بيلیوْن خۉدای مقدس رۉحېݩ فکرلرينه دۆشينیوْندېر. سببي مقدس رۉح خۉدایېݩ ايسلاگينه وره اوْنېݩ مردمي اۆچين یالباریوْندېر. ۲۸بيز خۉدایې یاغشې گؤریوْنلار و اوْنېݩ مقصدېنا وره چاغېرېلانلار اۆچين همه ذادېݩ اوْلارېݩ فایداسېنا اديلیوْنلېغېنې بيلیوْرېس. ۲۹چۆنکي خۉدای اوْلارې اوْزالدان سایلاپ-سچدي و اوْلارې اوْغلېنا مݩزاتمگي اوّلدان قرار بردي. اوْل مۉنې عيسی مسيحيݩ کؤپ سانلې دوْغانلارېنېݩ آراسېندا بيرينجي بوْلماغې اۆچين عمل اتدي. ۳۰خۉدای اوْزالدان سایلاپ-سچانلريني چاغېردې، چاغېرانلارېنې آقلادې، آقلانلارېنې شان-شهرته بسلادي.
۳۱مۉݩا نأمه ديیالي؟ خۉدای بيز بيله بوْلسا، کيم بيزه ضد چېقېپ بيلار؟ ۳۲خۉدای حتّیٰ اؤز اوْغلېنې آیامان، اوْنې بيزيݩ همأميز اۆچين اؤلۆمه تابشېران بوْلسا، اوْندا اوْنېݩ بيلان بيرليکده بۆیلاکي ذاتلارېݩ بارېنې هم برمزمي؟! ۳۳خۉدایېݩ سایلاپ-سچانلريني عیبلامانا کيم جرأت ادار؟ هيچ کيم، سببي اوْلارې خۉدایېݩ خۉد اؤزي آقلایوْر! ۳۴خۉدایېݩ مردميني کيم حکم اديپ بيلار؟ هيچ کيم، سببي اؤلۆمنن ديرالان عيسی مسيح خۉدایېݩ ساغېندا اوْتۉرېپ، بيزيݩ اۆچين تؤواللا ادیوْر. ۳۵نأمه بيزي عيسی مسيحيݩ محبتېننان آیرېپ بيلارمي؟ گؤرگۆدير مشقاتلار، اېزارلانمالار، آچلېق، محتاجلېق، خوْف-خطر، اؤلۆم بيلارمي؟ البته، یوْق! ۳۶سببي مقدس یازغېلاردا شۉرقم یازېلاندېر:
”بيز هر گۆن سنيݩ اۆچين اؤلديريلیوْرېس،
داماغې چالېنجاق غوْیۉن حساب اديلیوْرېس“.
۳۷اما بيز اؤزيميزي یاغشې گؤریوْن آرقالې بۉ غېنچېلېقلارېݩ بارېنې یݩیوْرېس. ۳۸-۳۹سببي من نه اؤلۆميݩ، نه-هم یاشایېشېݩ، نه فرشتالريݩ، نه-هم جنلارېݩ، نه شيپيلأکي، نه گلجککي یاغدایلارېݩ، نه-هم گۆیچلريݩ، نه بلندليگيݩ، نه-هم چۉݩݩۉرلېغېݩ – یارادېلان ذاتلارېݩ هيچ بيرينيݩ بيزي اربابېمېز عيسی مسيحده بوْلان خۉدایېݩ محبتېننان آیرېپ بيلماجکليگينه برک اېنانیوْرېن.
۱-۲منيݩ کتته غایغېم، یۆراگيمده تۆکانماسيز آغېرېم بار. مۉنېݩ حقيقتلېغېنا، یالان سؤزلامیوْنلېغېما عيسی مسيحيݩ آدېننان شاهدلېق بریوْرېن. سؤزلريمه مقدس رۉح آرقالې انصافېم-هم شاهددېر. ۳-۴هاوا، من قوم-غارېنداشلارېم بوْلان اسرائیل مردمينيݩ عيسی مسيحدن آیرا دۆشانلريننن، اؤزيميݩ غارغېنجا غالېپ، اوْلارېݩ خاطرېنا مسيحدن آیرا دۆشمأنه-هم راضېدېرېن. خۉدای اوْلارې فرزندليگه آلدې، اوْلارا اؤز شان-شهرتيني عیان اديپ، اوْلار بيلان پیمانلار باغلاشدې. اوْل شریعتي و عبادت‌خاناداقې خدمتې اوْلارا تابشېردې، وعدالريني هم اوْلارا بردي. ۵اوْلار کتته آتا-بابالارېمېزېݩ نسليدير. عيسی مسيح هم جسم بوْیۉنچا اوْلاردان گليپ چېقاندېر. تۉتۉش بارلېغېݩ حکمدارې بوْلان خۉدایا هميشاليک شهرت بوْلسېن! آمین!
۶من خۉدای اؤز وعداسينده دۉرمادې ديیام یوْق. سببي یعقۉبېݩ نسليننن بوْلانلارېݩ بارې حقيقې اسرائیل دألدير. ۷ابراهیمېݩ نسليننن بوْلانلارېݩ-هم بارې اوْنېݩ حقيقې فرزندي دألدير. سببي مقدس یازغېلاردا: ”سنيݩ آدېݩ اسحاغېݩ نسلي آرقالې دوام ادار“ ديیيپ یازېلاندېر. ۸ديیمک، ابراهیمېݩ نسليننن بوْلانلارېݩ بارېنا خۉدایېݩ فرزندي ديیيپ بوْلماز. فقط وعده وره دنیا گلانلر ابراهیمېݩ حقيقې نسلي حسابلانیوْندېر. ۹چۆنکي: ”بللانان وقتدا پس گلانيمده، سارانېݩ بير اوْغلې بوْلار“ ديیيليپ وعده بريليپتي.
۱۰مۉننان باشغا-هم، رِبِکانېݩ اکيزلري عيسۉ بيلان یعقۉبې یادلالې. اوْلارېݩ ايکيسي-هم بير آتادان، یعنی آتامېز اسحاقدان دنیا گليپتي. ۱۱-۱۲اما اکيزلر حالا دنیا گلمأنکأ، حالا یامانلېق یا یاغشېلېق اتمأنکأ، خۉدای رِبِکا: ”کتتاسي کيژژيگينه غۉل بوْلار“ ديیيپ آیدېپتې. بۉ سؤزلر سایلانېپ-سچيلمأنيݩ انسان ايشلرينه دأل-هم، فقط چاغېرانا باغلېلېغېنې عیان اتمک اۆچين آیدېلېپتې. ۱۳هاوا، مقدس یازغېلاردا: ”من یعقۉبې سایلادېم، اما عيسۉې رد اتديم“ ديیيپ یازېلاندېر.
۱۴مۉݩا نأمه ديیالي؟ بوْلماسا خۉدای عدالتسېزمېدېر؟ البته، یوْق! ۱۵سببي اوْل مۉسا: ”من ايسلأن انسانېما مرحمت، ايسلأن انسانېما هم رحم-شفقت ادارين“ ديیيپ آیدېپتې. ۱۶شوْنېݩ اۆچين-هم، سایلانېپ-سچيلمه انسانېݩ ايسلاگينه یا-هم ايشينه دأل-هم، خۉدایېݩ مرحمتينه باغلېدېر. ۱۷خۉدای مقدس یازغېلاردا مصريݩ پادشاسې فرعۉنا: ”من اؤز گۆیجيمي سنده گؤرکازيپ، آدېمې همه دنیا جار اتمک مقصدې بيلان سني پادشاه اتديم“ ديیيپ آیدېپتې. ۱۸شوْنېݩ اۆچين، خۉدای ايسلأنينه رحم-شفقت ادیوْر، ايسلأنينيݩ یۆراگيني داش ادیوْر.
۱۹اوْندا مننن: ”اگر شۉرقم بوْلسا، اوْندا نأمه اۆچين خۉدای انسانلارې ملامت ادیوْر؟ اوْنېݩ ايسلاگينه ضد چېقېپ بيلجک بارمې؟“ ديیيپ سوْراماغېݩ ممکن. ۲۰ای انسان، خۉدایا گپ غایتارار یانې، سن کيمسيݩ؟ غۉرشالان ذات اؤزيني غۉرشاننان: ”نأمه اۆچين مني بۉرقم یاسادېݩ؟“ ديیيپ سوْراپ بيلارمي؟ ۲۱بوْلماسا کۆزه‌گأريݩ بير بؤلاک لایدان ايسلأن غابېنې: بيريني طوْی-هایتلار اۆچين، بۆیلاکيسيني گۆنداليک تۉتېنماق اۆچين غۉرشامانا حقې یوْقمې؟ ۲۲خۉدای اؤز قدرتېنې گؤرکازمک اۆچين، هلاکچيليگه دنیا گلان انسانلارېݩ اۆستينه غضبېنې دؤکيپ بيلیوْر. اما اوْل اؤزيني غضبلاندېریوْن انسانلارا کتته صبر-طاقتلېق ادیوْندېر! ۲۳خۉدای اؤزينيݩ شهرتي اۆچين اؤݩنن تیارلاپ، مرحمت ادانلرينه اؤز شهرتينيݩ بایلېغېنې بيلديرمک اۆچين شۉرقم صبر-طاقتلې بوْلیوْندېر. ۲۴خۉدایېݩ شۉرقم مرحمت ادانلرينيݩ و چاغېرانلارېنېݩ آراسېندا فقط یهۉدي مردم دأل، ترسينه باشغا ملتلر هم باردېر. هاوا، بۉلارېݩ آراسېندا بيز هم باردېرېس. ۲۵خۉدای هۉشَع پیغمبر آرقالې شۉرقم ديییوْر:
”منيݩ مردميم بوْلمادېغا ’مردميم‘ ديیارين،
محبتلې بوْلمادېغا ’محبتلېم‘ ديیارين.
۲۶ اوْلارا: ’سيز منيݩ مردميم دألسيݩيز‘ ديیيلان یرده،
’سيز ديري خۉدایېݩ اوْغۉللارېسېݩېز‘ ديیيلار“.
۲۷ اِشعیا پیغمبر هم اسرائیل مردمي اۆچين شۉنې جار اتدي:
”اسرائیل مردمي دریا غېراسېنداقې چأگه یانې کؤپ بوْلسا-هم،
فقط بيرنأچاسي خلاص بوْلارلار.
۲۸چۆنکي ارباب اؤز چېقاران حکميني همه یر یۆزينده
دوْغرۉلېق و تيزليکده عمله آشېرار“.
۲۹ اِشعیا پیغمبر هم اؤݩنن شۉلارې آیدېپتې:
”اگر حکمروان ارباب فرزندلريميزي امان غوْیمادېق بوْلساتې،
سدۉم یانې بوْلارتېق، عمۉرا مݩزأرتيک“.
۳۰مۉݩا نأمه ديیالي؟ خۉدایېݩ حضۉرېندا آقلانمانا کوْشش اتماديک ملتلر آقلاندېلار. اوْلارېݩ آقلاماسې بوْلسا، ايمان آرقالېدېر. ۳۱اسرائیل مردمي بوْلسا مۉسانېݩ شریعتيني برجای اتمک آرقالې آقلانماقچې بوْلدې، اما مۉنې باشارمادې. ۳۲نأمه اۆچين؟ سببي اوْلارېݩ کوْشش اديشلري ايمانا دأل-هم، شریعته دایاندې. اوْلار ”بۆدۆريمه داشېنا“ بۆدۆريديلر. ۳۳خۉدای مقدس یازغېلاردا اوْلارا بۉ داش اۆچين آیدېپتې:
”مانا، من صَهیۉن شهرينده بۆدۆريمه داشېنې، یېقیوْن داش غوْییوْرېن؛
اما اوْݩا بيل باغلان اۉیالماز“.
۱ای، دوْغانلار، اسرائیل مردمينيݩ خلاص بوْلماغې منيݩ یۆراگيميݩ ايسلاگيمدير. من بۉ حقدا هميشه خۉدایا دعا-ديلاگ ادیوْرېن. ۲چۆنکي خۉدایېݩ بۉیرېقلارېنې برجای اتمکده اوْلارېݩ ديیسأݩ اخلاصلېلېغېنا اؤزيم ديري شاهد. اما شۉرقم اخلاصلې بوْلسالار-هم، اوْلارېݩ خۉدای حقدا حقيقې بيليمي یوْق. ۳اوْلار خۉدایېݩ دوْغرۉلېغېنا دۆشينماديلر. شوْنېݩ اۆچين-هم، اوْلار آقلانجاق بوْلېپ، خۉدایېݩ دوْغرۉلېغېنا تابېن بوْلمادېلار. ۴عيسی مسيح بوْلسا بۉ شریعتيݩ مقصدېدېر. شوْنېݩ اۆچين-هم، اوْݩا ايمان گتيریوْن هر کيم خۉدای طرفېننان آقلاناندېر. ۵شریعته دایانیوْن دوْغرۉلېق اۆچين مۉسی شۉرقم یازیوْر: ”اوْنې برجای ادیوْن انسان ساغ-امان غالار“. ۶-۷ايمانا دایانیوْن دوْغرۉلېق اۆچين، بوْلسا اوْل شۉرقم ديییوْر: ”’اوْل یره کيم چېقار؟‘، (یعنی مسيحي آسمانلاردان اينديرمک اۆچين)، ’دۆیپسيز چۉقۉرا کيم اينار؟‘، (یعنی مسيحي ديرالتمک اۆچين) – ديیيپ، اؤز-اؤزيݩنن سوْراما“. ۸شۉرقم-هم، ايماننان بوْلان دوْغرۉلېق: ”بۉ سؤز ساݩا غوْلایدېر، اوْل سنيݩ آغزېݩدا و یۆراگيݩدادير“ ديییوْر. بۉ سؤز بوْلسا بيزيݩ تبليغ ادیوْن ايمان حقداقې خبرېمېزدېر. ۹شوْݩا وره-هم، اگر سن آغزېݩ بيلان عيسی مسيحيݩ اربابلېغېنې اقرار اتسأݩ، خۉدایېݩ اوْنې اؤلۆمنن ديرالدانينه یۆراکدن ايمان گتيرسأݩ، خلاص بوْلارسېݩ. ۱۰چۆنکي چېن یۆراکدن ايمان گتيریوْن انسان آقلانار، آغزې بيلان اقرار ادیوْن هم خلاص بوْلار. ۱۱مقدس یازغېلار هم: ”اوْݩا بيل باغلان اۉیالدېرېلماز“ ديییوْندېر. ۱۲بۉ فقط یهۉدي مردميݩکي دأل، بۆیلاکي ملتلريݩکي-هم دير. سببي همالريݩ اربابې بيردير. اوْل اؤزيني چاغېریوْنلارېݩ بارېنا سخيدېر. ۱۳چۆنکي: ”اربابې چاغېران هر بير انسان خلاص بوْلار“.
۱۴اما انسانلار خۉدایا ايمان گتيرماسالر، اوْنې نأديپ چاغېرسېن؟ خۉدای اۆچين اشيتماسالر، اوْݩا نأديپ ايمان گتيرسين؟ خۉدایېݩ سؤزي تبليغ اديلماسه، انسانلار اوْل اۆچين نأديپ اشيتسين؟! ۱۵اگر تبليغچېلار ايبريلماسه، نأديپ تبليغ اديلسين؟ تبليغچېلار اۆچين مقدس یازغېلاردا شۉرقم یازېلاندېر: ”خوْش خبرې اعلان ادیوْنېݩ گليشي نأرقم یاغشېدېر!“. ۱۶اما بۉ خبرې همالر قبۉل اتمادي. اِشعیا پیغمبر هم بۉ اۆچين: ”یا ارباب، بيزيݩ خبرېمېزا کيم اېناندې؟“ ديیيپ سوْرایوْر. ۱۷شوْنېݩ اۆچين، خۉدایېݩ سؤزيني اشيتمکدن ايمان دؤرایوْندېر، هاوا، عيسی مسيح حقداقې خوْش خبرې اشيتمکدن دؤرایوْندېر. ۱۸اما من شۉنې سوْراماقچې: بوْلماسا اسرائیل مردمي خوْش خبرې اشيتماديمي؟ البته، اشيتدي، سببي مقدس یازغېلاردا شۉرقم یازېلاندېر:
”همه یر یۆزينه یایراندېر اوْلارېݩ آوازې،
دنیانېݩ تؤرت کنجينه – اوْلارېݩ سؤزلري“.
۱۹ ايندي شۉنې هم سوْراماقچې: یا اسرائیل مردمي دۆشينماديميکأ؟ البته دۆشيندي، سببي خۉدای مۉسی آرقالې اوْلارا:
”من هم ملت بوْلمادېقلار بيلان سنيݩ باخېلچېلېقلارېݩې کؤپالدارين،
احمق بير مردم بيلان اوْلارېݩ قهرېنې گتيرارين“
ديیيپتي. ۲۰اِشعیا هم:
”مني آختارمیوْنلار مني تاپدېلار،
مني سوْرامیوْنلارا اؤزيمي عیان اتديم“
ديیيپ، باتېرلېق بيلان آیدیوْر.
۲۱اسرائیل مردم حقدا بوْلسا اِشعیا:
”من فتناچي و اؤز آیدانېنې ادیوْن مردمه
گۆن-اۉزېن اللريمي اۉزادېپ اوْتېرېن“ ديیيپ آیدیوْر.
۱ايندي شۉنې سوْرایېن: بوْلماسا خۉدای اؤز مردميني رد اتديميکأ؟ البته، یوْق! من-هم ابراهیمېݩ نسليننن، بنیامين تيراسيننن بوْلان اسرائیل مردميݩ بيريديرين. ۲خۉدای اؤزينيݩ اوْزالدان تانېیوْن مردميني رد ادان یوْق. یا-هم مقدس یازغېلاردا الیاس پیغمبر اۆچين یازېلانلار یادېݩېزدا دألمي؟ اوْل خۉدایا اسرائیل مردمي اۆچين اديپ، شۉرقم ديییوْر: ۳”یا ارباب، اسرائیل مردم سنيݩ پیغمبرلريݩي اؤلديريپ، قربانلېق یرلريݩي یېقدېلار. یکه من غالدېم. اوْلار جانېما قصد اتمک اۆچين، ايندي مني پیلأپ یؤرلر“. ۴شوْندا خۉدای اوْݩا نأمه جواب بردي؟ خۉدای: ”من اسرائیل مردميݩ آراسېننان بَعَل بتېنا سجده اتماديک یتدي مۆݩ انسانې اؤزيمه آیرېپ غوْیدېم“ ديیدي. ۵شوْنېݩ یانې شيپيلأکي وقتدا هم خۉدایا وفالې و صادق غالانلار بار. اوْلار خۉدایېݩ مرحمتينه وره سایلانانلاردېر. ۶مرحمته وره سایلانان بوْلسالار، اوْندا انسان ايشلرينه وره سایلانان دألدير. بوْلماسا مرحمت مرحمت بوْلمازتې.
۷ايندي نأمه؟ اسرائیل مردمي دوْغرۉلېغې غاتې کؤپ ايسلاسه-هم، اوْݩا یتيپ بيلمادي. اوْݩا فقط اسرائیل مردمينيݩ سایلانېپ-سچيلانلر یتدي. غالانلارې بوْلسا اؤز داش یۆراکلرينيݩ اختیارېنا تابشېرېلدې. ۸مقدس یازغېلاردا اوْلار اۆچين شۉرقم یازېلاندېر:
”خۉدای اوْلارې آغېر اۉخا گيداردي،
اوْلارا گؤرمیوْن گؤز،
اشيتمیوْن غۉلاق بردي.
اوْل گۆننن شۉ گۆنه چنلي شۉرقمدېر“.
۹ داۉد هم اوْلار اۆچين شۉرقم ديییوْر:
”اوْلارا اؤز ساچاغې غاپان و دۉزاق بوْلسېن،
بۆدۆريمه داشې و آلجاق جزاسې بوْلسېن.
۱۰غوْی، گؤزلري غارارېپ، گؤريپ بيلماسين،
بيللري عمرليک بۆکيليپ غالسېن“.
۱۱اوْندا شۉرقم سوْراق یۆزه چېقیوْر: بوْلماسا اسرائیل مردم پس گلمز یانې یېقېلدېلارمېقا؟ البته، یوْق! هاوا، اوْلار عيسی مسيحي رد اتديلر، اما اوْلارېݩ بۉ گناسې بۆیلاکي ملتلريݩ خلاص اديلمگينه سبب بوْلدې. بۆیلاکي ملتلريݩ خلاص اديلمگي بوْلسا یهۉدي مردميݩ باخېلچېلېغېنې کؤپالتماليتي. ۱۲هاوا، اسرائیل مردميݩ بۉ گناسې تۉتۉش دنیانېݩ یالقانماغېنا سبب بوْلدې. اوْلارېݩ بۉ گناسې باشغا ملتلر اۆچين فایدالې بوْلدې. اگر اوْلارېݩ گناسې شۉرقم یالقانېشې گتيران بوْلسا، اوْندا همه اسرائیل مردم خۉدایا دوْلاناندا، بۉ یالقانېش، گؤزلا، نأهيلي بوْلار!
۱۳ايندي بوْلسا سيزه، یعنی یهۉدي دأللره، یۆزلانيپ آیدیوْرېن. خۉدای مني رسۉللېغا بللأپ، سيزه خوْش خبرې تبليغ اتمأنه ايبردي. من مۉݩا ديیسأݩ غۉوانیوْرېن. ۱۴شوْنېݩ بيلان بيرليکده سيز آرقالې اؤز وطنداشلارېمېݩ باخېلچېلېغېنې کؤپالديپ، اوْلاردان کأبيرينيݩ خلاص بوْلماغېنا کمک ادارين ديیان اميدېم بار. ۱۵هاوا، خۉدای اوْلارې رد اتدي. اوْنېݩ شۉرقم اتمگي خۉدای بۆیلاکي ملتلر بيلان یاراشماغېنا وقت بردي. اگر خۉدایېݩ رد اتماسي بۆیلاکي مردملره شۉرقم یالقانېش گتيران بوْلسا، اوْندا اوْنېݩ اوْلارې غایتادان قبۉل اتمگي نأمأ یتيرار؟ اؤلۆمنن یاشایېشا یتيرار! ۱۶سببي خۉدایا هؤدۆر اديلان نان مقدس بوْلسا، شوْل خميردان بيشيريلان بۆیلاکي نانلار هم مقدسدير؛ اگر درختېݩ دامارې مقدس بوْلسا، اوْنېݩ شاخالارې هم مقدسدير.
۱۷هاوا، درختېݩ کأبير شاخالارې دؤويليپ، وحشي زیتۉنېݩ شاخاسې بوْلان سيز اوْݩا پيوند اديلديݩيز. سيز پیوند بوْلېپ، یتيشديريلان زیتۉنېݩ دامارېنېݩ شيراسينه شريک بوْلدېݩېز. ۱۸شوْݩا وره-هم، اوْنېݩ دؤويلان شاخالارېنېݩ اؤݩينده ماختانماݩ، سببي سيز دامارې دأل-هم، دامار سيزي ساقلایوْندېر. ۱۹اوْندا-هم سيز: ”شاخالار بيزيݩ پيوند اديلمگيميز اۆچين دؤويلدي“ ديیيپ بيلارسيݩيز. ۲۰دوْغرې، اما اوْلار ايمانسېزلېغې سببلي دؤويلدي. سيز بوْلسا ايمان آرقالې محکم دۉرسېݩېز. شوْݩا وره، ماختانماݩ-هم، ترسينه قوْرقېݩ. ۲۱سببي خۉدای درختېݩ اؤز شاخالارېنې غایغېرماسا، اوْندا سيزي، یعنی پيوند اديلان وحشي شاخالارې هيچ حاچان غایغېرماز. ۲۲خۉدایېݩ مهربانلېغې و غاتېلېغې اۆچين اوْیلانېݩ. اوْل یېقېلانلار اۆچين غاتېدېر، سيزيݩ اۆچين بوْلسا مهرباندېر. اگر سيز اوْنېݩ مهربانلېغېنا بيل باغلاساݩېز، اوْل هم سيزه مهربان بوْلار. اگر بيل باغلاماساݩېز، سيز هم شاخه یانې کسيليپ تاشلانارسېݩېز. ۲۳اما یوْلدان چېقانلار هم ايمانسېزلېقلارېننان ال چکسالر، تأزادن پيوند بوْلار. سببي خۉدای اوْلارې درختا پيوند اديپ بيلار. ۲۴اگر سيز وحشي زیتۉن درختېننان کسيليپ، اؤز طبیعي خاصیتلريݩيزه غارامازدان، یتيشديريلان زیتۉن درختېنا پيوند بوْلساݩېز، اوْندا اصلی بۉ درختدان بوْلان شاخالار اؤز زیتۉن درختېنا حاص آݩسات پيوند بوْلار!
۲۵ای، دوْغانلار، سيز کتته گؤوۆنليگه یۆز اؤوۆرمز یانې، شۉ سردان خبرلې بوْلماغېݩېزې ايسلایوْرېن. خۉدای باشغا ملتلردن سایلانلارېنېݩ بارېنې خلاص ادیوْنچا، کأبير اسرائیل مردميݩ یۆراگي یۉمشاماز. ۲۶-۲۷ شؤديپ همه اسرائیل مردمي خلاص اديلار. مقدس یازغېلاردا هم شۉرقم یازېلاندېر:
”من یعقۉب نسلينيݩ گنالارېنې باغېشلانېمدا،
اوْلار بيلان ادیوْن پیمانېم، مانا، شۉدېر:
صَهیۉن شهريننن خلاصکأر گلار،
اوْل یعقۉب نسليننن خۉدایسېزلېغې آیرار“.
۲۸اسرائیل مردمي خوْش خبرې قبۉل اتمأن، خۉدایا دشمن بوْلدې. بۉ بوْلسا باشغا ملتلر، یعنی سيزيݩ اۆچين، فایدالې بوْلدې. اما اسرائیل مردمي شوْندا-هم خۉدایېݩ سایلاپ-سچان مردميدير. خۉدای اوْلارې آتا-بابالارېنېݩ خاطرې اۆچين یاغشې گؤریوْندېر. ۲۹چۆنکي خۉدای بران تحفالارېنې اېزېنا آلمیوْر، اؤز چاقلېغېنې یادېننان چېقاریوْر. ۳۰سيز هم بيروقتلار خۉدایا تابېن دألتيݩيز. اما اسرائیل مردميݩ بی‌تابېنلېغې آرقالې خۉدایېݩ سيزه مرحمت اديشي یانې، ۳۱شيپيلأ خۉدایا تابېن بوْلمیوْرلار. اما اوْلار-هم سيزه اديلان مرحمته شريک بوْلارلار. ۳۲چۆنکي خۉدای همالره مرحمت اتمک اۆچين، همالري بی‌تابېنلېغېݩ بنديسي اتدي.
۳۳خۉدایېݩ بایلېغې،
دانالېغې و بيليمي تۆکانماسيزدير!
اوْنېݩ حکملريني کيم دۆشينيپ بيلار؟
اوْنېݩ یوْللارېنا کيم عقل یتيريپ بيلار؟
۳۴ ”اربابا کيم عقل یتيردي؟
کيم اوْݩا مصلحت بريپ بيلدي؟
۳۵ خۉدای برگيلي بوْلار یانې،
کيم اوْݩا ذات بردي؟ هيچ کيم!“
۳۶چۆنکي تۉتۉش بارلېق خۉدایدان بوْلېپ، اوْل آرقالې و اوْنېݩ اۆچيندير!
اوْݩا هميشه شان-شهرت بوْلسېن! آمین!
۱شوْݩا وره-هم، ای دوْغانلار، خۉدایېݩ مرحمتينيݩ خاطرې اۆچين سيزه یالباریوْرېن: اؤزيݩيزي اوْنېݩ حالاجاق ديري و مقدس قربانلېغې حکمينده هؤدۆرلأݩ. شؤتسأݩيز، خۉدایېݩ حضۉرېندا دوْغرې خدمت اتديگيݩيز بوْلار. ۲بۉ دنیانېݩ یوْللارېنا مݩزاشاک بوْلماݩ. ترسينه، فکرلريݩيزي اؤوۆرمک آرقالې تأزالانيݩ. شؤتسأݩيز، خۉدایېݩ ايسلاگينه دۆشينمگي، یعنی اوْنې نأمأنيݩ بگانديریوْنلېغېنې، نأمأنيݩ یاغشې و دوْغرۉلېغې بيلمگي باشارارسېݩېز.
۳اؤزيمه بريلان مرحمتدن فایدالانېپ، سيزيݩ همأݩيزه شۉلارې ديییوْرېن: اؤزيݩيزه یوْقارې بها برمأݩ. ترسينه، خۉدایېݩ هر کيمه بران ايمانېنا وره اؤزيݩيز بابتدا فکرلريݩيز دوْغرې بوْلسېن. ۴بدنيميزي مثال حکمينده آیدالې: اوْل بير بدن بوْلسا-دا، عضولارې کؤپدير. هر هایسېنېݩ-هم اؤز علیٰ‌حده خدمتې باردېر. ۵بيز بابتدا هم شۉرقم: کؤپ بوْلساق-هم، مسيح آرقالې بير بدنديريس، اوْنېݩ عضولارې حکمينده بيري-بيريميزه باغلېدېرېس. ۶بيزه بريلان مرحمته وره، هر بيريميزيݩ رقم-رقم رۉحې تحفالارېمېز باردېر. شوْنېݩ اۆچين-هم، کيم پیغمبرليک تحفاسېنې آلان بوْلسا، غوْی، اؤزينه بريلان ايمانا وره پیغمبرليک اتسين. ۷اگر کيميݩ تحفاسې خدمت بوْلسا، غوْی، خدمت اتسين؛ تحفاسې تعليم بوْلسا، غوْی، اؤوراتسين. ۸اگر نصيحتچې بوْلسا، نصيحت برسين؛ محتاجلارا خیر-سخاوت اديجي بوْلسا، مۉنې سخيلېق بيلان اتسين. اگر کتتاليک بريلان بوْلسا، مۉنې اخلاص بيلان یرينه یتيرسين. رحم-شفقت اتمکليک بريلان بوْلسا، مۉنې گؤوۆنجاݩليک بيلان اتسين.
۹محبتېݩېز ايکي‌یۆزلي بوْلماسېن. یامانلېغې یک گؤريپ، یاغشېلېغا یاپېشېݩ. ۱۰بيري-بيريݩيزي دوْغانلېق محبتې بيلان یۆراگيݩيزدن یاغشې گؤريݩ. بيري-بيريݩيزي حرمتلاپ، باشغالارې اؤزيݩيزدن یوْقارې گؤريݩ. ۱۱اخلاصېݩېز آز بوْلماسېن، مقدس رۉحېݩ بریوْن خوْشلېغې بيلان اربابا خدمت اديݩ. ۱۲اميدېݩېزېݩ بارلېغېنا بگانيݩ. مشقاتلارا چېداملې بوْلېݩ. دعا-ديلاگده یاداماݩ. ۱۳ايمانداقې دوْغانلارېݩېز هر ذادا محتاج بوْلسا، اوْلارا کمک اديݩ. گلان مهمانې یاغشې گؤريݩ. ۱۴اؤزيݩيزه آزار بریوْنلارا غارغاماݩ، ترسينه، اوْلار اۆچين برکت ديلأݩ. ۱۵خوْش بوْلیوْنلارېݩ شادلېغېنا شادلانېݩ، آغلایوْنلارېݩ آغېسېنا آغلاݩ. ۱۶بيري-بيريݩيز بيلان اوْݩشۉقلې بوْلېݩ. کتته گؤوۆن بوْلماݩ، ترسينه ساده انسانلار بيلان دوْست بوْلېݩ. اؤزيݩيزي بۆیلاکيلردن عقللې حساب اتمأݩ. ۱۷یامانلېغا یامانلېق اتمأݩ، ترسينه، همالره یاغشېلېق اتمأنه کوْشش اديݩ. ۱۸اليݩيزدن گلسه، همالر بيلان پاراخات یاشاجاق بوْلېݩ. ۱۹ای، عزیزلريم، اؤزيݩيز حق آلجاق بوْلماݩ، مۉنې خۉدایا تابشېرېݩ. سببي ارباب: ”حق آلجاق، جزالاندېرجاق منديرين“ ديییوْر. ۲۰ترسينه مقدس کتابېݩ یازېلانلارېنا برجای اديݩ:
”دشمنېݩ آچ بوْلسا، اوْݩا نان بر،
سۉوسان بوْلسا، سۉو بر.
شوْندا دشمنېݩ اۉیالار“.
۲۱یامانلېق سننن یوْقارې چېقماسېن، ترسينه، یاغشېلېق اديپ، یامانلېقدان یوْقارې چېق.
۱هر بير انسان اؤز اۆستيننن حکم سۆریوْن حأکمليگه تابېن بوْلسېن، سببي خۉدای طرفېننان بوْلمادېق حأکم یوْقدېر. حکم سۆریوْن حأکمليگه خۉدای طرفېننان بللاناندير. ۲شوْݩا وره، حاکمیته ضد چېقیوْن هر کيم خۉدایېݩ بۉیرېشېنا ضد چېقېپ، جزا دۉچار بوْلار. ۳یاغشې ايش ادیوْنلار حأکملردن قوْرقمیوْرلار. اوْلاردان یامان ايش ادیوْنلار قوْرقیوْندېرلار. حأکمليکدن قوْرقمان یاشاسېݩ گلیوْرمې؟ یاغشې ايشلري ات، شوْندا حأکمليک سني اؤوار. ۴سببي حأکم سنيݩ یاغشېلېغېݩ اۆچين خۉدایېݩ خدمتکأريدير. یامان ايش ادیوْن بوْلساݩ، حأکمنن قوْرق، چۆن سببسيز اوْل غېلېجېݩ ايیاسي دألدير. اوْل خۉدایېݩ خدمتکأريدير. یامان ايش اداني جزالاندېرېپ، خۉدایېݩ غضبېنې اوْنېݩ اۆستيننن اينديریوْندېر. ۵شوْݩا وره، فقط جزا دۉچار بوْلماق قوْرقۉسېننان دأل، ترسينه انصافېݩېزې پأک ساقلاماق اۆچين حأکمليگه تابېن بوْلمالېدېر. ۶سيز مالیاتلارې هم شۉ سببه وره بریوْنسېݩېز. سببي حأکملر اؤز فرضلارېنې برجای اتمک بيلان، خۉدایا خدمت ادیوْندېرلار. ۷شوْݩا وره-هم، هر کيمه بريلماليسيني بريݩ: مالیات بوْلسا – مالیاتې، گمرک بوْلسا – گمرگي. احترام اتمالره، احترام اديݩ. عزت اتمالره، عزت اديݩ.
۸بيري-بيريݩيزه محبتدان باشغا برگيݩيز بوْلماسېن، سببي همسایاسېنې یاغشې گؤریوْن انسان مۉسانېݩ شریعتيني برجای ادیوْندېر. ۹چۆنکي ”زنا اتمه، انسان اؤلديرمه، اوْغرۉلېق اتمه، باشغانېݩ ذادېنا گؤز تيکمه“ ديیان و باشغا بۉیرېقلارېݩ بارې ”همسایاݩې اؤزيݩي یاغشې گؤريشيݩ یانې یاغشې گؤر“ ديیان بۉیرېقدا آیدېلېپ خلاصه بوْلاندېر. ۱۰همسایاسېنې یاغشې گؤریوْن انسان اوْݩا یامانلېق ادیوْن دألدير. شؤديپ، باشغالارې یاغشې گؤریوْن انسان مۉسانېݩ شریعتيني برجای ادیوْندېر.
۱۱شوْنېݩ اۆچين-هم، بيري-بيريݩيزي یاغشې گؤريپ یاشاݩ، شيپيلأنيݩ زمانانېݩ نأهيليليگيني بيلیوْنسېݩېز. اۉخۉدان اوْیانمالې ساعتېمېز گليپ یتدي، سببي بيزيݩ خلاص بوْلمالې فرصدېمېز عيسی مسيحه ايمان گتيران وقتېمېزداقېدان حاص غوْلایلاندېر. ۱۲گيجه اؤتيپ، گۆنديز غوْلایلادې. شوْݩا وره، بيزلر غاراݩقېلېغېݩ ايشلريني غوْیبوْلسۉن اديپ، اېشېغېݩ یاراغلارېنې داقېنالې. ۱۳کيفي-سافالېق، مستليک، زناکارلېق، آزغېنلېق، دعوا-جنجال، باخېللېق اتمأن، گۆنديزه یاراشیوْن ادبلي ايشلر بيلان یاشالېݩ. ۱۴نَفْسيݩيزي نأديپ قناعتلاندېرارقام ديیيپ فکر اتمأݩ، ترسينه، اربابېمېز عيسی مسيحدن بسلانيݩ.
۱ايمانې ضعيف انسانې اوْنېݩ وجدانېݩ ايشلري اۆچين جدللاشمزدن اؤز یانېݩېزا قبۉل اديݩ. ۲مثال اۆچين، کأبيرلريݩ ايمانې همه ذادې ايیمأنه اجازه بریوْر، کأبير ايمانې ضعيف انسانلار فقط ترکاري ايییوْندېرلار. ۳هر رقم داماغې ايیيپ بيلیوْن ايمانلې انسان ايیمیوْن ايمان انسانلارا خوار گؤرماسين؛ ايیمیوْن-هم ايمانلې انسان همه ذادې ايییوْن ايمانلې انسانې ملامت اتماسين، سببي خۉدای اوْنې قبۉل اداندير. ۴باشغا بيرينيݩ خدمتکأريني ملامت ادار یانې سن کيمسيݩ؟! خدمتکأريݩ اؤزينه بۉیرېلانلارې برجای اديپ-اتماجکليگي فقط اوْنېݩ خوْجایېنې حکم بريپ بيلار. اما خدمتکأر اؤزينه بۉیرېلانلارې برجای اديپ بيلار، سببي اوْنېݩ خوْجایېنې اربابدېر. اوْل خدمتکأرينه گۆیچ بريپ بيلیوْر.
۵کأبير انسانلار بير گۆني بۆیلاکي گۆنلردن حاص واجب حساب ادیوْندېر. کأبيرلري بوْلسا همه گۆنلري برابر گؤریوْندېر. غوْی، هر کيم اؤز اېنانجېنا وره فکر اديبرسين. ۶کيم هایسېدېر بير گۆني واجب حساب ادیوْن بوْلسا، مۉنې ارباب اۆچين حساب ادیوْندېر. کيم همه ذادې ايییوْن بوْلسا، ارباب اۆچين ايییوْندېر، سببي اوْل ايییوْن ذاتلارې اۆچين خۉدایا شکر ادیوْندېر. کيم کأبير ذاتلارې ايیمیوْن بوْلسا، اربابېݩ خاطرې اۆچين ايیمأن، خۉدایا شکر ادیوْندېر. ۷هيچ بيريميز اؤزيميز اۆچين یاشایوْن دألديريس. هيچ بيريميز اؤزيميز اۆچين اؤلیوْن دألديريس. ۸یاشایوْن بوْلساق، ارباب اۆچين یاشایوْندېرېس، اؤلیوْن بوْلساق، ارباب اۆچين اؤلیوْندېرېس. شوْݩا وره، یاشاساق-هم، اؤلساک-هم، اربابداندېرېس. ۹سببي عيسی مسيح اؤلۆلريݩ-هم، ديريلريݩ-هم اربابې بوْلماق اۆچين اؤليپ، ديرالدي. ۱۰اوْندا نأمه اۆچين کأبيريݩيز اؤز دوْغانېݩېزې ملامت ادیوْرسېݩېز؟ نأمه اۆچين کأبيريݩيز اؤز دوْغانېݩېزې خوار گؤریوْرسېݩېز؟ بيزيݩ بارېمېز حکم ادیوْن خۉدایېݩ اؤݩينده دۉرمالې دألمي؟ ۱۱چۆنکي مقدس یازغېلاردا شۉرقم یازېلاندېر:
”ارباب: ’اؤز بارلېغېمنان قسم ايچیوْرېن،
هر کيم منيݩ اؤݩيمده دېزا چؤکار،
هر بير ديل مني آلقېشلار‘ ديییوْر“.
۱۲هاوا، هر بيريميز خۉدایېݩ اؤݩينده اؤزيميز اۆچين جواب براريس. ۱۳شوْݩا وره-هم، بيري-بيريميزي ملامت اتمأليݩ. ترسينه، دوْغانېمېزېݩ بۆدۆريپ، یېقېلماغېنا سبب بوْلجاق حرکتلردن ساقلانماغېݩ فکريني اداليݩ.
۱۴من هيچ بير ذادېݩ اؤز-اؤزيننن حرام دألليگيني بيلیوْرېن. ارباب عيسی مسيح هم مني بۉ بابتدا اېناندېریوْر. اما کيم هایسېدېر بير ذادې حرام حساب ادیوْن بوْلسا، اوْنېݩ اۆچين حرامدېر. ۱۵اگر سن دوْغانېݩې جگرخۉن اتجک ذادې ايییوْن بوْلساݩ، اوْندا اوْنې یاغشې گؤرماديگيݩدير. ايییوْن داماغېݩ سببلي اؤز دوْغانېݩېݩ ايمانېنې ویران اتمه، سببي عيسی مسيح اوْنېݩ اۉرېندا اؤلدي. ۱۶شوْنېݩ اۆچين، یاغشې حساب ادیوْن ذاتلارېݩېز یامان گۆررۆݩلريݩ دؤرامگينه سبب بوْلماسېن. ۱۷چۆنکي خۉدایېݩ پادشالېغې ايیمک-ايچمک دأل-هم، مقدس رۉحېݩ بریوْن دوْغرۉلېغې، دېنچلېغې و شادلېغېدېر. ۱۸کيم عيسی مسيحه شۉرقم خدمت ادیوْن بوْلسا، خۉدایې خوْش اديپ، انسانلارېݩ حرمتېنا مناسبدېر. ۱۹شوْنېݩ اۆچين-هم، دېنچلېغا، بيري-بيريميزي ايماندا گۆیچلانديرمأنه کمک اتجک ايشلري اتمأنه کوْشش اداليݩ. ۲۰هایسېدېر بير داماق سببلي خۉدایېݩ ايشيني ویران اتمأليݩ. همه ذات پأکدير، اما دوْغانېنېݩ ايماندا بۆدۆريمگينه سبب بوْلیوْن ذادې ايییوْن انسان نأدوْغرې ايش ادیوْندېر. ۲۱گؤش ايیمک، شراب ايچمک یا-هم هایسېدېر باشغا بير ذات دوْغانېݩېݩ بۆدۆريمگينه سبب بوْلیوْن بوْلسا، اوْلارې ايیمزليک-ايچمزليک یاغشېدېر. ۲۲ايیيپ-ايچمکليک باراداقې اېنانچلارېݩې فقط اؤزيݩ و خۉدای بيلسين.
اؤز اېنانجېنا وره حرکت اديپ، اؤز-اؤزيني ملامت اتمیوْن انسان بختلېدېر. ۲۳ايیيپ-هم، اؤز ايییوْنې اۆچين شک ادیوْن انسان شوْپيلأ حکم اديلاندير، سببي ايمانا وره اديلماديک ذات گنادېر.
۱بيز ايمانې گۆیچليلر فقط اؤز گؤونيميزدن تۉرجاق بوْلمالې دأل-هم، ترسينه، ايمانې ضعيفلريݩ عاجزلېقلارېنا گچيريملي بوْلمالېدېرېس. ۲بيزيݩ هر بيريميز اؤز همسایاسېنېݩ ايمانېنې گۆیچلانديرجک ذاتلارېݩ فکريني اديپ، اوْنېݩ گؤونيننن تۉرمالېدېرېس. ۳سببي ”ساݩا ديل یتيریوْنلارېݩ گپي باشېما ايندي“ ديیيپ یازېلېشې یانې، حتّیٰ عيسی مسيح-هم اؤز گؤونيننن تۉرجاق بوْلان دألتي. ۴مقدس کتابدا یازېلانلارېݩ بارې بيزه تعليم اؤوراتمک اۆچين یازېلاندېر. بيز مقدس یازغېلار آرقالې صبر-طاقتلې بوْلماغې اؤورانیوْرېس. اوْلارېݩ بریوْن گؤوۆنيگي آرقالې اميدلېدېرېس. ۵-۶عيسی مسيحه ايیاريپ، اوْنېݩ آتاسې بوْلان خۉدایېمېزې بير یۆراکدن و بيرآغېزدان شهرتلانديريپ بيلاريݩيز یانې، غوْی، صبرلېلېغېݩ و گؤوۆنيگيݩ چشماسي بوْلان خۉدای سيزه آغېز-ديل بيرليک برسين.
۷شوْݩا وره-هم، خۉدایې شهرتلانديرمک اۆچين، عيسی مسيح سيزي نأهيلي قبۉل ادان بوْلسا، سيز-هم بيري-بيريݩيزي شوْنېݩ یانې قبۉل اديݩ. ۸چۆنکي عيسی مسيح خۉدایېݩ صادقلېغېنې عیان اديپ، آتا-بابالارا بريلان وعدأنيݩ برجای بوْلماغې اۆچين یهۉدي مردميݩ خدمتکأري بوْلدې. ۹هاوا، عيسی مسيح مۉنې یهۉدي دأللريݩ هم خۉدایې اوْنېݩ مرحمتي اۆچين شهرتلانديرسينلر ديیيپ اتدي. چۆنکي مقدس یازغېلاردا شۉرقم یازېلاندېر:
”مۉنېݩ اۆچين ملتلر آراسېندا سني آلقېشلارېن،
من سنيݩ آدېݩا آیدېم آیدارېن“.
۱۰ ”اوْنېݩ مردمي بيلان شادلانېݩ، ای، مردملر!“
ديیيپ هم یازېلاندېر.
۱۱ ”اربابې شهرتلانديريݩ، همه ملتلر!
اوْݩا آلقېش آیدېݩ، ای، همه مردملر!“ ديیيپ هم یازېلاندېر.
۱۲ اِشعیا پیغمبريݩ کتابېندا هم شۉرقم یازېلاندېر:
”داۉدېݩ آتاسې یَسانېݩ دامارې پیدا بوْلار،
اوْل تۉرېپ، مردملره حکمدار بوْلار،
ملتلر اوْݩا اميد باغلار“.
۱۳ مقدس رۉحېݩ گۆیجي بيلان اميدېݩېزېݩ کأنالمگي اۆچين، اميدېݩ چشماسي بوْلان خۉدای ايمانېݩېز آرقالې، غوْی، سيزي شادلېقدان و پاراخاتلېقدان پۆراپۆر اتسين.
۱۴ای، دوْغانلارېم! من سيزيݩ یاغشېلېقدان دوْلۉلېغېݩېزا، همه ذادې بيلیوْنلېغېݩېزا، بيري-بيريݩيزه تعليم برمگي باشاریوْنلېغېݩېزا برک اېنانیوْرېن. ۱۵اما شوْندا-هم، سيزه کأبير ذاتلارې یادلاتماق اۆچين، شۉ خطېمېݩ کأ یريني باتېرلېق بيلان یازدېم. چۆنکي خۉدای ماݩا مرحمت اديپ، ۱۶مني عيسی مسيحيݩ خدمتکأري حکمينده باشغا ملتلريݩ آراسېنا ايبردي. من اوْلارا خوْش خبرې تبليغ اديپ، اؤز کاهنلېق وظيفأمي برجای ادیوْرېن. شؤديپ، بۉ ملتلر مقدس رۉح آرقالې خۉدایېݩ مقدس مردمي و اوْنېݩ حالایوْن صدقاسې بوْلار. ۱۷شوْݩا وره، عيسی مسيح آرقالې خۉدایا خدمت ادیوْنلېغېما اؤوينیوْرېن. ۱۸هاوا، مۉنې باتېرلېق بيلان ديییوْرېن، سببي باشغا ملتلريݩ خۉدایا تابېن بوْلماغې اۆچين، عيسی مسيحيݩ اؤزيم آرقالې ادان ايشلري اۆچين آیدیوْندېرېن. اوْل مۉنې سؤزده و ايشده، ۱۹علامتلار، معجزالر و مقدس رۉحېݩ گۆیجي آرقالې عمل اتدي. شوْنېݩ اۆچين، من اۉرشليم شهريننن ايلليريیا ولایتېنا چنلي آیلانېپ، عيسی مسيح باراداقې خوْش خبرې یایراتدېم. ۲۰منيݩ گؤوۆن ديلاگيم باشغا بيرينيݩ تۉتان جایېنېݩ دۆیبينده غۉرشامان، مسيحيݩ آدې حالا اشيديلماديک یرلرده خوْش خبرې تبليغ اتمکدير. ۲۱چۆنکي مقدس یازغېلاردا شۉرقم یازېلاندېر:
”اوْننان خبرسېز بوْلانلار اوْنې گؤرارلر،
اوْل حقدا اشيتماليکلر ايندي دۆشينارلر“.
۲۲کؤپ ساپار سېنانېشانلېغېما غارامازدان، خۉد شۉ خدمتېم سببلي سيزيݩ یانېݩېزا کؤپ وقتدان بأري بارېپ-هم بيلماديم. ۲۳ايندي بوْلسا بۉ یردأکي ايشيمي تۆکاتديم. من کؤپ یېللاردان بأري سيزه بارماغې ديلاگ ادانليگيم اۆچين، ۲۴ايسپانيیا یۉردينه باریوْرقام یانېݩېزا سوْوېلېپ اؤتارين. آز سِللامليک بوْلسا-هم، سيزيݩ بيلان ديدارلاشانېمنان سوْݩ، یوْل شایېمې تۉتېپ، مني یوْلا سالارسېݩېز ديیان اميدېم بار. ۲۵شيپيلأ بوْلسا خۉدایېݩ مردمينه خدمت اتمک اۆچين اۉرشليم شهرينه باریوْرېن، ۲۶سببي مقدۉنیه ولایتداقې و اَخائیا ولایتداقې کليسالار اۉرشليم شهردأکي کليسانېݩ محتاجلارېنا پۉل کمگيني ايبرمگي معقۉل گؤرديلر. ۲۷هاوا، اوْلار مۉنې گؤوۆنجاݩليک بيلان اتديلر، اصلیندا اوْلار شۉرقم-هم اتماليتيلر. چۆنکي یهۉدي ايمانلېلار یهۉدي دأللر بيلان اؤز رۉحې پاتالارېنې پایلاشدېلار. شوْݩا وره، اؤز نوْبتېندا اوْلارا پۉل محتاجلېقلارېندا کمک اتمأنه قرضلارې باردېر. ۲۸من اوْلارېݩ پۉل کمگيني اۉرشليمه یتيريپ، بۉ ايشي بيتيرانيمنن سوْݩ، سيزيݩ اۆستيݩيز بيلان ايسپانيیا یۉردينه اۉوراماقچې. ۲۹سيزيݩ یانېݩېزا بارانېمدا بوْلسا، بيلاليکده بوْلماق وقتېمېزې عيسی مسيحيݩ بوْلدان-بوْل یالقاجاقلېغېنا اېنانیوْرېن.
۳۰ای، دوْغانلار، اربابېمېز عيسی مسيحيݩ و مقدس رۉحېݩ محبتېنېݩ خاطرېنا یالباریوْرېن: منيݩ اۆچين خۉدایا دعا-ديلاگ اتمک بيلان، منيݩ گؤراشيمه غوْشېلېݩ. ۳۱هاوا، یهۉدیه ولایتداقې ايمانسېزلارېݩ ماݩا زیان یتيرمزليگي اۆچين، خۉدایېݩ شوْل یردأکي مردمي طرفېننان اۉرشليم شهردأکي خدمتېمېݩ قبۉل اديلمگي اۆچين خۉدایا دعا-ديلاگ اديݩ. ۳۲اوْننان سوْݩ، خۉدای یوْل برسه، یانېݩېزا شادلېق بيلان بارېپ، سيزيݩ بيلان بیرآز گۆیچ-دېنچ آلارېن. ۳۳دېنچلېغېݩ خۉدایې، غوْی، سيزيݩ بارېݩېزا یار بوْلسېن! آمین!
۱کنهریا شهردأکي کليسانېݩ خدمتکأري عیال دوْغانېمېز فيبيني سيزه تانېشدېریوْرېن. ۲اوْنې اربابېمېزېݩ حقې اۆچين، یاغشې عزتلأݩ. همه محتاج ذاتلارېندا کمک اديݩ. چۆنکي اوْل کؤپلره، شوْل ساندا ماݩا-هم کأن ساپار کمک اتدي.
۳ عيسی مسيحه خدمت ادیوْن ايشداشلريم پريسقا عیال دوْغانېما و آکیلا ارکاک دوْغانېما سلام آیدېݩ. ۴اوْلار منيݩ اۆچين اؤز جانلارېنې خوْف آستېنا سالدېلار؛ اوْلارا فقط من دأل، یهۉدي دأللردن بوْلان کليسالار هم منتدارتېلار. ۵اوْلارېݩ اۆیينده جمعلانیوْن کليسا-هم سلام آیدېݩ. عزیز دوْستېم اپاناته هم سلام آیدېݩ؛ اوْل آسیا ولایتېنداقېلارېݩ آراسېندا ايلکينجي بوْلېپ عيسی مسيحه ايمان گتيردي. ۶سيزيݩ اۆچين آرمان-یادامان زحمت چکان مریم عیال دوْغانېمېزا سلام آیدېݩ. ۷منيݩ بيلان بنديخانادا بوْلان تيراداشلريم آندروْنيک ارکاک دوْغانېم بيلان یۉنيیا عیال دوْغانېما سلام آیدېݩ. اوْلار رسۉللارېݩ آراسېندا آت-آبرای غازانېپ، مسيحه مننن اؤݩ ايمان گتيريپتيلر. ۸ارباب آرقالې عزیز دوْستېم بوْلان اوْمپليیاتا سلام آیدېݩ. ۹عيسی مسيحه خدمت ادیوْن ايشداشيميز اۉربانا، عزیز دوْستېم اېستاخا سلام آیدېݩ. ۱۰مسيحيݩ صادق-وفالې شاگردي آپله ارکاک دوْغانېما سلام آیدېݩ. آريستوْبۉلېݩ اۆی-ايچاريسينه هم سلام آیدېݩ. ۱۱تيراداشيم هیرودیسيیۉن ارکاک دوْغانېما سلام آیدېݩ. نارقۉسېݩ اۆی-ايچاريسيننن اربابا ايمان گتيریوْنلارا سلام آیدېݩ. ۱۲ارباب اۆچين یادامان زحمت چکیوْن عیال دوْغانلارېمېز ترۉفایېنا و ترۉفوْسا سلام آیدېݩ. ارباب اۆچين کؤپ زحمت چکیوْن عزیز عیال دوْغانېمېز پرسه هم سلام آیدېݩ. ۱۳ارباب طرفېننان سایلانېپ-سچيلان ايمانداقې ارکاک دوْغانېم رۉفۉسا و اوْنېݩ اناسينه سلام آیدېݩ. رۉفۉسېݩ اناسي ماݩا-هم خۉد اؤز اوْغلې یانې غارایوْر. ۱۴آسينکريت، فلغوْن، عطارد، پاتروْب، و هرماس ارکاک دوْغانلارېما و اوْلارېݩ یانېنداقې دوْغانلارا سلام آیدېݩ. ۱۵فيلوْلوْغ ارکاک دوْغانېما، یۉليیا عیال دوْغانېما، اوْليمپ ارکاک دوْغانېما، نرایه ارکاک دوْغانېما، اوْنېݩ عیال دوْغانېنا و اوْلارېݩ یانېنداقې خۉدای مردمينيݩ بارېنا سلام آیدېݩ. ۱۶بيري-بيريݩيزي مهرلي اوْغشاپ سلاملاشېݩ. عيسی مسيحيݩ اُمتې بوْلان کليسالارداقېلارېݩ بارې سيزه سلام آیدیوْر.
۱۷ای دوْغانلار، سيزه اؤوراديلان تعليماتا ضد چېقېپ، آراݩېزدا آغزالالېقلارې دؤرادیوْنلاردان، ايمانېݩېزا ضد بوْلیوْنلاردان حاضر بوْلېݩ ديیيپ یالباریوْرېن. شۉرقم انسانلاردان اۉزاق دۉرېݩ. ۱۸چۆنکي اوْلار اربابېمېز عيسی مسيحه دأل-هم، اؤز غارا غارېنلارېنا خدمت ادیوْندېرلار. اوْلار شيرين سؤزلر و یارانجاݩلېق بيلان گپلأپ، ساده انسانلارې آلدادیوْرلار. ۱۹سيزيݩ مسيحه تابېنلېغېݩېز همالره عیاندېر. من سيزيݩ اۆچين کؤپ بگانیوْرېن، اما سيزيݩ یاغشېلېقدا عقللې بوْلماغېݩېزې، یامانلېقدا ساده بوْلماغېݩېزې ايسلایوْرېن. ۲۰پاراخاتلېغېݩ چشماسي بوْلان خۉدای بوْلسا تيز وقتدا شیطانې آیاقلارېݩېزېݩ آستېندا غوْیېپ ینجار. غوْی، اربابېمېز عيسی مسيحيݩ مرحمتي سيزه یار بوْلسېن!
۲۱ايشداشيم تيمۉتاۉس، تيراداشلريم لۉقيی، یاسوْن و سوْسيپاتر داݩې سيزه سلام آیدیوْرلار. ۲۲بۉ خطې کاغذا یازېپ اوْتۉران من ترتيی اربابا ايمان گتيریوْن ارکاک دوْغانېݩېز حکمينده سيزه سلام آیدیوْرېن. ۲۳من پاولۉسې و کليسالارداقې انسانلارې مهمان آلان ارکاک دوْغانېݩېز غایۉس سيزه سلام آیدیوْر. شهريݩ غازناچېسې اراست و دوْغانېمېز قۉوارت سيزه سلام آیدیوْر.
۲۵منيݩ تبليغ ادیوْن خوْش خبرېما، یعنی عيسی مسيح باراداقې تعليماتا اېنانان سيزي ايماندا برکيتمگي باشاریوْن خۉدایا شان-شهرت بوْلسېن! بۉ خوْش خبر قديم زمانلاردا گيزلين ساقلانېپ، ايندي عیان اديلان بير سردېر. ۲۶اوْل همه ملتلريݩ هميشاليک خۉدایېݩ امرينه وره اوْݩا تابېن بوْلماغې اۆچين پیغمبرلريݩ یازغېلارې آرقالې عیان اديلدي. ۲۷دانا و یکه-تأک خۉدایا عيسی مسيح آرقالې هميشه شان-شهرت بوْلسېن! آمین!